Dode op Sambil door gebrek aan veiligheid. Arbeidsinspectie wordt bewust buiten de deur gehouden. Door Dick Drayer

WILLEMSTAD – Maandagochtend 29 september 2014, zeven uur ‘s ochtends. Jesus Sandoval geeft zijn twee kinderen, Audri (vijf) en Jaarold (twaalf), een dikke kus op beide wangen.

Hij loopt de trap van de verhoogde porch af, draait zich om en zwaait nog een keer naar zijn vrouw Drajiza Martinez. Dan draait hij de hoek om op weg naar de bushalte bij Colon. Hij is onderweg naar Sambil en zal nooit meer thuiskomen.

Nog geen drie uur later valt Jesus van vijf meter hoogte naar beneden. Om op dat moment onduidelijke reden verliest hij zijn evenwicht bij de installatie van een airco. Hij valt op zijn rug en krijgt een enorme klap op zijn hoofd. Uit zijn neus en zijn oren stroomt bloed.

“Ik heb het ongeluk niet zien gebeuren”, zegt Elvis Escobar (42). “Ik was kort daarna aanwezig toen hij nog op de grond lag. Jesus was aanspreekbaar; hij had veel pijn aan zijn rug.” Elvis en Jesus zijn dikke vrienden en komen allebei uit Colombia. “Jesus is hier al dertien jaar, ik heb hem naar Sambil gehaald omdat hij geen werk had.”

Geen beveiliging
Drie dagen voor het ongeluk meldt ochtendkrant Extrá dat de arbeidsomstandigheden op het terrein van Sambil uitermate onveilig zijn. De meeste bouwvakkers werken zonder helm en veiligheidsschoenen en degene die op hoogte werken, moeten dat doen zonder stellage. Elvis heeft gezien dat Jesus meerdere malen over de luchtverversingspijpen die onder het dak hangen liep. Voor de installatie van de airco’s was geen stellage gebouwd.

Jesus Sandoval werkte bij Innovations, Systems & Services. Eén van de tientallen Venezolaanse bedrijfjes die speciaal zijn opgericht voor de bouw van Sambil. Zij bieden hun diensten aan bij Sambil als onderaannemer, maar hebben nergens anders klanten. Volgens sommigen op de bouw verdwijnen deze bedrijfjes voor de oplevering, vaak zonder dat de medewerkers zijn aangemeld bij de SVB.

Drajiza neemt een advocaat in de arm, als blijkt dat de werkgever het ongeval zelf niet afhandeld. Dan wordt ook duidelijk dat Innovations geen melding heeft gedaan van het ongeval bij de Arbeidsinspectie. Dat gebeurt vaker, zegt Norman Mattheeuw, waarnemend hoofd Inspectie Arbeid en Veiligheid.

Tekort
De dienst valt onder het ministerie van Sociale Ontwikkeling, Arbeid & Welzijn en kampt met chronisch personeelstekort. “We hebben jaarlijks te maken met grofweg twintig ernstige arbeidsongevallen. De meest in het oog springende ongelukken komen wel meteen op het bureau van de Arbeidsinspectie. Zoals de vuurwerkramp op 15 december 2013 en de ontploffing bij de Asfaltfabriek. Maar met twee inspecteurs heb je je handen vol.” Het tekort aan Inspecteurs betekent ook dat de Arbeidsinspectie vaker afhankelijk is van (anonieme) meldingen en nauwelijks op eigen waarneming onderzoeken instelt.

Volgens de advocaat van Drajiza is de Veiligheidsinspectie in januari nog steeds niet begonnen aan het onderzoek. Mattheeuw kan dat niet bevestigen, omdat de Inspectie geen mededelingen doet over lopende onderzoeken. Hij erkent wel dat de veiligheid op werkplekken, zeker op bouwplaatsen, te wensen overlaat. “De verantwoordelijkheid daarvoor ligt primair bij de werkgever. Maar je moet als werknemer ook zorg dragen voor je eigen veiligheid en wat er mis is melden.”

Volgens Elvis is dat een wassen neus: “Wij klagen niet over veiligheid op het werk. Voor je het weet word je weggestuurd. Voor mij tien anderen.”

Bron: NTR/Caribisch Netwerk