Lennart ‘t Hart
Orkaan Irma trekt, na grote ravage te hebben aangericht op Sint Maarten, donderdag verder over het Caraïbisch gebied. In het kielzog van Irma heeft zich inmiddels orkaan Jose ontwikkeld, die eveneens afkoerst op de Bovenwindse Eilanden en mogelijk een nieuwe bedreiging vormt voor Sint Maarten. Hoe gevaarlijk is dit?
Orkaan Jose lijkt op basis van de huidige voorspellingen af te buigen in noordelijke richting. Sint Maarten, dat woensdag de volle laag kreeg van Irma, krijgt daarmee volgens de laatste weermodellen niet opnieuw te maken met orkaanwinden. Wel gaat Jose volgens weerman Wilfred Janssen van Weerplaza voor veel regen en “stormachtige winden” zorgen op het eiland.
Volgens het Amerikaanse National Hurricane Center (NHC) is de orkaan uitgegroeid naar de derde categorie.
De orkaan bevindt zich momenteel op de Atlantische Oceaan en trekt zaterdagavond (Nederlandse tijd) naar verwachting (vlak) langs de Bovenwindse Eilanden. De weermodellen van het NHC laten zien dat Jose, in tegenstelling tot Irma, daarna zal afbuigen richting open zee, waar de orkaan zal ‘uitdoven’ door het koelere zeewater aldaar.
Koers
Dat Jose afwijkt van de koers van Irma is volgens Janssen geen toeval. “Orkanen hebben warm zeewater nodig om te bestaan, het is hun brandstof. Zo’n orkaan onttrekt ontzettend veel energie aan het zeewater. Dit vormt voor Jose een denkbeeldige blokkade”, zegt hij. Toch is het niet uitgesloten dat Jose het pad van Irma volgt, maar de kans daarop is wel kleiner.
“Sint Maarten gaat vermoedelijk te maken krijgen met windsnelheden, die in de categorie liggen van een tropische storm (64 tot 118 kilometer per uur)”, zegt Janssen. “Jose zal daarmee een heel stuk minder heftig zijn voor het eiland dan Irma, maar de storm zal wel het één en ander bemoeilijken voor het vliegverkeer en de hulpverlening.”
Zeker met Jose in het vooruitzicht is het volgens Jeroen Aerts, hoogleraar Water and Climate Risk aan de Vrije Universiteit van Amsterdam, van belang dat reddings- en herstelwerkzaamheden op Sint Maarten snel op gang komen, zodat de bevolking zich daarna schrap kan zetten voor de nieuwe storm. “Het probleem is alleen dat de haven en luchthaven nu één grote puinhoop zijn. Daar moet eerst iets aan gebeuren.”
Er is op Sint Maarten sprake van grootschalige verwoesting van infrastructuur en inwoners beschikken niet over stromend water. Er is dringend behoefte aan hulpgoederen en extra ondersteuning om de hulpverlening op gang te brengen.
Impact
Volgens Aerts maakt het wel degelijk uit of Jose net bovenlangs, of pal over Sint Maarten trekt. “Het is echt een groot verschil of een orkaan aan land komt of niet, omdat de grootste windsnelheden zich rond het oog van de storm bevinden.” Die situatie ondervond het eiland wel met Irma. “Dat kon echt niet slechter.”
Daarom houden de autoriteiten de ontwikkelingen van Jose scherp in de gaten. In potentie kan de orkaan voor enorme overlast zorgen voor inwoners van Sint Maarten die dakloos zijn geraakt door orkaan Irma, zegt Aerts. “Zij zullen te maken krijgen met een grote plens regen.”
De grote hoeveelheid neerslag die Jose met zich meebrengt, zal volgens de hoogleraar mogelijk tot overstromingen leiden. “Maar dit is nog altijd minder gevaarlijk dan overstromingen veroorzaakt door wind, die het zeewater hoog opstuwt.”
Bron: NU.nl/