Oud-premier Ruud Lubbers is woensdag op 78-jarige leeftijd overleden. De CDA’er is overleden in zijn woonplaats Rotterdam in het bijzijn van zijn vrouw en kinderen, zo heeft de Rijksvoorlichtingsdienst bekendgemaakt.

De uitvaartdienst is volgende week dinsdag. “Het ging al een tijdje niet goed met zijn gezondheid”, zegt een woordvoerder namens de familie.

De geboren Rotterdammer was de langstzittende premier van Nederland. De CDA’er stond aan het hoofd van drie kabinetten in de periode van 1982 tot 1994. Hij regeerde eerst zeven jaar met de VVD van Ed Nijpels en Joris Voorhoeve. Daarna volgden vijf jaar met de PvdA van Wim Kok.

Voor die tijd was hij onder meer voor de Katholieke Volkspartij minister van Economische Zaken, lid van de Tweede Kamer en fractievoorzitter van het CDA. Hij geldt als een van de prominentste politici uit de naoorlogse politiek.

Onder het leiderschap van Lubbers behaalde het CDA in 1986 en 1989 54 zetels, wat nog altijd een record is.

Na zijn loopbaan in de politiek was hij hoogleraar en Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen bij de Verenigde Naties van 2001 tot 2005. Ook was hij twee keer betrokken bij de vorming van een nieuw kabinet als informateur, in 2006 en 2010.

In 1995 werd de christendemocraat benoemd tot minister van staat. Een eretitel die wordt toegekend door de koningin, op voordracht van de ministerraad.
Overleden premier Lubbers geroemd om aandacht voor vluchtelingen
Overleden premier Lubbers werd geroemd om aandacht voor vluchtelingen

Hervormingen

Lubbers wordt als premier vooral geroemd om zijn open blik, zijn oplossingsgerichtheid en zijn bijdrage aan grote hervormingen.

Zijn eerste kabinet stond bijvoorbeeld in het teken van miljardenbezuinigingen. De staatschuld was de 10 procent gepasseerd en de werkloosheid groeide hard. Het kabinet-Lubbers I greep toen hard in op het gebied van uitkeringen en besloot in te zetten op privatisering van staatsbedrijven. Zijn aanpak werd internationaal opgemerkt en leverde hem de bijnaam ‘Ruud Shock’ op.

In zijn tweede kabinet was de samenwerking tussen CDA en VVD problematischer. Na drie jaar sneuvelde Lubbers II over het reiskostenforfait.

Een kabinet met de PvdA volgde. Deze regering voerde opnieuw grote veranderingen door in de sociale zekerheid. Zo werd de WAO op de schop genomen, omdat Nederland destijds ruim 900.000 arbeidsongeschikten telde. “Nederland is ziek”, zei Lubbers over het probleem.

Ruim voor de verkiezingen van 1994 had Lubbers bekendgemaakt de politiek te zullen verlaten. Lubbers en het CDA wisten zijn opvolging niet goed te regelen wat in 1994 leidde tot een verlies van 20 zetels.

Internationale allure

Premier Mark Rutte noemt Lubbers een staatsman van internationale allure. “Als premier van mijn jeugd loodste hij ons land door de moeilijke jaren tachtig”, aldus Rutte in een reactie. “Met zijn brede kennis, ervaring en zijn onvermoeibare creativiteit wist hij voor elk probleem een oplossing te vinden.”

“In een tijd die bol stond van de internationale spanningen heeft hij Nederland internationaal een gezicht gegeven. Tot ver buiten onze landsgrenzen werd hij gezien en gewaardeerd”, aldus premier Rutte.

Oud-premier Wim Kok zegt in een reactie op Radio 1 dat hij al wist dat het al een tijdje niet goed ging met Lubbers. “Het bedroeft mij bijzonder en heeft mij diep geraakt. Ik heb veel jaar met hem van doen gehad en heb hem leren kennen als iemand die openstaat voor de opvattingen van anderen.”

Kok zat vijf jaar in een kabinet met Lubbers. De PvdA’er noemt Lubbers een hartelijke man van wederzijds respect, die altijd openstond voor overleg. “Hij stelde zich als premier boven de partijen op als dat kon.”

Zie ook: Reacties op overlijden Lubbers: ‘Een groots premier, een groots mens’

Bron: Nu.nl/ANP