De gehele oppositie, met uitzondering van de SGP, heeft zich achter een motie van afkeuring tegen premier Mark Rutte geschaard. De premier kreeg de motie dinsdag in een Kamerdebat aan zijn broek vanwege zijn optreden in de zoektocht naar de omstreden memo’s die tijdens de formatie gebruikt zijn om de belasting op dividend af te schaffen.

Uiteindelijk stemden 67 Kamerleden voor de motie en alle coalitie-Kamerleden, 76, stemden tegen. En hoewel de premier verder kan, loopt hij na de verschillende politieke affaires als de Teevendeal en de Poetin-leugen van VVD-er Zijlstra opnieuw schade op.

PVV-leider Geert Wilders: “Rutte heeft de geloofwaardig van de politiek geen dienst bewezen. Zijn reputatie is fors beschadigd.” Jesse Klaver (GroenLinks): ”Er zijn meerdere momenten geweest dat premier fout had kunnen herstellen en heeft dat niet gedaan.” “Het vertrouwen in de premier is weg”, zei SP-leider Lilian Marijnissen. Lodewijk Asscher (PvdA) verweet Rutte te hebben gelogen: “De waarheid is niet verteld. De minister-president is daar verantwoordelijk voor.”

Memo’s

Rutte moest zich samen met zijn VVD-minister Eric Wiebes in de Kamer verantwoorden voor hun rol in het opstellen en vrijgeven van de omstreden memo’s die tijdens de formatie-onderhandelingen zijn gebruikt. VVD, CDA, D66 en CU besloten toen de belasting af te schaffen.

De oppositie wilde de memo’s graag zien, omdat zij opheldering eisten over de afschaffing van de maatregel. De afschaffing stond namelijk in geen enkel verkiezingsprogramma, kost de schatkist jaarlijks 1,4 miljard euro en de coalitie kwam qua onderbouwing niet verder dan dat het “een gok” en een “inschatting” zou zijn.

Maandenlang hielden zowel Rutte als zijn coalitiepartners Sybrand Buma (CDA), Alexander Pechtold (D66) en Gert-Jan Segers (CU) vol dat er geen memo’s zouden bestaan, of zeiden dat zij het zich niet konden herinneren.

Uit berichtgeving van Trouw afgelopen vrijdag bleek dat die stukken er toch wel zijn, waarna de coalitie zich genoodzaakt zag de stukken alsnog vrij te geven.

Herinneringen

In het Kamerdebat gaven Rutte en Wiebes toe fouten te hebben gemaakt. Volgens Rutte had hij direct na het debat in november vorig jaar – toen er om de memo’s werd gevraagd en hij zei dat hij geen herinneringen had – op zoek moeten gaan naar documenten. “Dat was beter geweest”, aldus Rutte.

Terugblikkend denkt de premier dat het beter was geweest als hij nooit over zijn herinneringen was begonnen en was vastblijven houden aan de stellingen dat het om documenten ging die niet in het openbare formatiedossier horen te zitten. Hij vindt dat de documenten niet openbaar gemaakt horen te worden, omdat het inzicht zou geven in politieke stellingnames en het onderhandelingsproces, die in de beslotenheid van een formatie moeten plaats te vinden.

Boetekleed

Ook minister Wiebes trok het boetekleed aan. Wiebes verklaarde afgelopen vrijdag niet over de afschaffing van de belasting onderhandeld te hebben. Sterker nog, hij deed alsof hij geen enkele kennis over het bestaan van wat voor memo dan ook afwist.

Uit de dinsdag vrijgegeven documenten blijkt dat het juist Wiebes was, toen nog staatssecretaris van Financiën, die op basis van verschillende ambtelijke stukken van Financiën en Economische Zaken een memo heeft opgesteld over de afschaffing van de belasting. Dat document wordt nu een ‘VVD-partijstuk’ genoemd en is door Rutte gebruikt in de onderhandelingen met het CDA, D66 en CU.

Wiebes verklaarde vrijdag verward te zijn. “Dat was niet mijn scherpste optreden”, zei hij. “Dat heb ik niet goed gedaan.”

Partijstuk

Rutte bleef er echter bij dat hij zich de memo’s die zijn vrijgegeven echt niet kan herinneren. Op een stuk na: dat ‘VVD-partijstuk’, opgesteld door toenmalig minister Wiebes.

“Dat stuk van mijn partij beoordeel ik echt anders”, zei Rutte. De andere memo’s, waarin staat dat het ministerie van Financiën kritisch is over de gevolgen van de afschaffing van de taks, zei Rutte niet te herkennen. Ook coalitiepartners Pechtold en Segers zeiden alleen het ‘partijstuk’ te herkennen.

Pechtold sloeg daarom niet aan op de roep van de Kamer in november om meer informatie. Hij hekelde de beeldvorming over de afschaffing die hier mede door veroorzaakt is. Dijkhoff hield het op “niet fraai” en “rommelig”.

Buma worstelde met zijn herinneringen en wilde niet terugblikken op hoe en wanneer de memo’s ter sprake zijn gekomen. “Ik wil niet bijdragen aan nog meer mist”, zei hij. De coalitiepartners waren het erover eens dat Rutte het anders had moeten aanpakken en zijn het met de premier eens dat ze nooit over ‘herinneringen’ hadden moeten beginnen.

Dat gezegd hebbende klonk er vanuit de coalitiepartijen verder weinig kritiek op de handelswijze van de premier.

Bron: Nu.nl