In het artikel ‘Games zetten aan tot gokken’ van 20 maart 2019 uitten enkele experts hun zorgen over de invloed van gokelementen in games op jongeren. De heer Sleutel, directeur van een in gamen en gokverslavingen gespecialiseerde instelling, zegt dat gokelementen in behendigheidsspellen ervoor kunnen zorgen dat kwetsbare jongeren gokverslaafd raken.

‘Loot box’

Een veelvoorkomend gokelement is de ‘loot box’. Voor een klein bedrag kunnen gamers deze kistjes openen. Soms zit er een waardevol item in, soms niet. Hoewel de heer Kingma, onderzoeker aan de Vrije Universiteit, terecht opmerkt dat spelontwikkelaars loot boxes nooit gokken zullen noemen, is betalen voor het openen van zo’n box in de praktijk wel degelijk een vorm van gokken. Tony van Rooij van het Trimbos Instituut merkt op dat nog niet bekend is wat loot boxes met de hersenen van kinderen doen.

Gokken

Dit roept de vraag op wat gamende jongeren zelf van de loot boxes vinden. Zet het aan tot gokken in het ‘echte’ leven? In 2018 heeft onderzoeks- en adviesbureau Breuer&Intraval jongeren hierover zelf aan het woord gelaten. In een onderzoek in opdracht van de Kansspelautoriteit heeft het bureau onderzocht of gamen ervoor zorgt dat jongeren eerder gaan gokken.

Ongemerkt

Een groot deel van de gamende jongeren geeft wel eens geld uit in een spel. Dit gaat erg gemakkelijk, omdat het vaak om zeer kleine bedragen gaat en betalen eenvoudig kan via iDeal. Hierdoor kunnen jongeren ongemerkt een hoog bedrag uitgeven in een spel. Volgens de gamers gebeurt dit voornamelijk bij jongere spelers. Zij spelen vaak met het geld van hun ouders en kennen de waarde van geld minder goed, terwijl oudere spelers vaak spelen met geld dat zij zelf hebben verdiend.

Geen opstap

Jongeren zien zelf zeker overeenkomsten tussen gamen en gokken. Het zijn allebei spellen die je in groepsverband kunt spelen. Maar het spelen van games met gokelementen zorgt er niet voor dat ze in het ‘echte’ leven gaan gokken. Zij zien het gamen niet als een opstap naar gokken, maar gaan naast het gamen ook gokken.

Hobby

Bovendien vinden ze gokken en gamen zo verschillend, dat het een heel andere tak van sport is. In een game volgt de speler een verhaallijn. Om beter te worden in het spel en daardoor hogere levels te bereiken kun je loot boxes gebruiken. Ze zien dit voornamelijk als geld uitgeven aan een hobby, zoals een jongere die op voetbal zit een nieuw shirt koopt.

Winnen

Gokken is gericht op het winnen van geld, wat bij veel games niet kan, terwijl bij gamen plezier en ontspanning centraal staan. Ook het steeds beter worden in het spel en het bereiken van bepaalde doelen zijn belangrijke redenen om te gamen. Bovendien kun je alleen gokken als je geld inzet, terwijl dit bij gamen optioneel is.

Risico’s

Jongeren zijn zich bewust van de risico’s die gamen en gokken met zich mee brengen. Ongemerkt veel geld uitgeven is het grootste risico. De jongeren zijn zich er eveneens van bewust dat gokspellen zo zijn ingericht dat spelers verleid worden meer geld uit te geven dan zij vooraf van plan waren. Ze zijn van mening dat zowel gokken als gamen verslavend kunnen zijn. Bij gokken komt dit doordat de speler steeds opnieuw de kans wil hebben om veel geld te winnen, terwijl steeds beter willen worden de belangrijkste reden is om te blijven gamen.

Zorgen

Hoewel jongeren zelf geen verband zien tussen de gokelementen in games en gokken in het ‘echte’ leven, komen jongeren door de loot boxes op steeds jongere leeftijd in aanraking met gokken. Wat hiervan de gevolgen zijn is onduidelijk. Uit het jaarverslag van de Kansspelautoriteit blijkt dat zij de zorgen over de gokelementen in games deelt. Wij pleiten dan ook voor verder onderzoek hiernaar.