WILLEMSTAD — De Raad van Advies (RvA) adviseert de regering om niet akkoord te gaan met de Rijkssanctiewet, waarin Aruba, Curaçao en St. Maarten verplicht worden om sancties van de Europese Unie over te nemen.

Volgens het adviesorgaan is automatisch overnemen middels een Rijkswet van sancties van de Europese Unie door de landen in het Caribisch deel van het Koninkrijk niet wenselijk gezien de politieke verschillen tussen de Europese en de Caribische delen van het Koninkrijk.

Het voorstel voor de Rijkssanctiewet is op 4 september door de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken naar de Tweede Kamer gestuurd. Inmiddels is het voorstel ook door de Curaçaose regering naar het lokale parlement gestuurd, samen met het advies van RvA en een begeleidend schrijven van premier Ivar Asjes (PS).

De officiële naam van het voorstel luidt ‘Voorstel van Rijkswet, houdende bepalingen omtrent de toepassing in Aruba, Curaçao en St. Maarten van beperkende maatregelen met het oog op de handhaving of het herstel van de internationale vrede en veiligheid of de bevordering van de internationale rechtsorde dan wel de bestrijding van terrorisme, vastgesteld in het kader van het Gemeenschappelijk Buitenlands en Veiligheidsbeleid van de Europese Unie’.

De RvA kan zich niet vinden in de strekking van het voorstel dat ervan uitgaat dat sancties van de EU middels de Rijkswet ook door Curaçao worden overgenomen. “De geografische ligging van Curaçao, Aruba en St.Maarten leidt tot een andere internationale gerichtheid dan Nederland en is belangrijk bij de beoordeling of een verordening of besluit van de Europese Unie relevant en haalbaar is en overgenomen dient te worden. Met deze verschillen moet gedegen rekening worden gehouden. Onderwerpen die voor Nederland relevant en haalbaar kunnen zijn, hoeven dat niet automatisch en zonder voorbehoud voor Curaçao, Aruba en St. Maarten te zijn.”

Het adviesorgaan is van mening dat een verordening of besluit van de EU niet zonder meer overgenomen hoeft te worden en plaatst verder dan ook zijn vraagtekens of een Rijkswet wel het middel is om dit te bereiken. “Het middel om economische en financiële sanctiemaatregelen op Curaçao, Aruba en St. Maarten uit te kunnen voeren, dient volgens de Raad gezocht te worden in het vaststellen van een landelijke regeling. In dit geval kan gebruik worden gemaakt van de mogelijkheid, opgenomen in artikel 14, eerste lid, van het Statuut, van (sub)delegatie van regelgevende bevoegdheid aan landsorganen. Hierdoor kunnen de sanctiemaatregelen, bedoeld in artikel 1 van het voorstel van Rijkswet, bij of krachtens landsverordening worden vastgesteld.”

In zijn begeleidend schrijven aan de Staten constateert Asjes dat de RvA aangeeft dat aan de bezwaren tegen de Rijkswet tegemoet kan worden gekomen, indien het voorstel zodanig kan worden aangepast dat een delegatiegrondslag wordt opgenomen, zoals dit in het Statuut is opgenomen. Deze grondslag gaat ervan uit dat bevoegdheden aan landsorganen kunnen worden overgedragen. “De Sanctielandsverordening zou dan een kleine wijziging behoeven strekkende tot het opnemen van een verwijzing naar de Rijkswet. Het komt de regering voor dat de Staten bij de behandeling van het voorstel van de Rijkswet dit voorstel van de Raad van Advies kunnen overwegen.”

De RvA geeft in haar advies aan ook haar vraagtekens te hebben bij de procedure die bij de totstandkoming is bewandeld. “ Hoofdregel is dat, alvorens het voorstel van een Rijkswet naar de Rijksministerraad gaat, de gevolmachtigde ministers namens hun regeringen ermee moeten hebben ingestemd. Indien er geen overeenstemming is dan moet het geschilpunt bij het aanhangig maken van het voorstel voor een Rijkswet bij de Rijksministerraad worden omschreven. Indien voornoemd overleg niet heeft plaatsgevonden constateert de Raad bij de voorbereiding van het voorstel dan ook strijd met procedurele regels zoals vervat in het Statuut en in de Grondwet.” Asjes stelt in zijn reactie aan de Staten dat: in het statuut de besluitvorming niet expliciet is geregeld, maar dat de Staten vrij zijn om te handelen zoals zij willen in deze zaak.

Nu het voorstel bij de Staten is aangekomen zal er een vaste procedure worden doorlopen. Deze gaat ervan uit dat er verslag zal worden gemaakt van de behandeling in de Centrale Commissies van de Staten van Aruba, St. Maarten en Curaçao. Het verslag zal naar de Tweede Kamer worden gestuurd, waarna een speciale delegatie van de parlementen de behandeling kan bijwonen en een stem kan uitbrengen.

Advies

Uit de correspondentie tussen premier Ivar Asjes (PS), de Raad van Advies (RvA) en de Staten wordt ook duidelijk dat het adviesorgaan geen advies heeft uitgebracht over het voorstel voor aanpassing van de Sanctielandsverordening, dat op 12 augustus door een Statenmeerderheid van MFK, PS en MAN werd afgewezen. Het voorstel waar het adviesorgaan advies over heeft uitgebracht, werd voordat het in de Staten werd behandeld op tal van punten grondig gewijzigd, aldus de RvA. Asjes hierover in de brief aan de Staten: “De Raad was dus niet in de gelegenheid te adviseren over een imperatieve formulering van het volgen van het Europees sanctiebeleid. De regering merkt op dat uit de stukken bij de ontwerplandsverordening, waarin het volgen van het Europees sanctiebeleid facultatief was geformuleerd, volgt dat er intensief overleg werd gevoerd met het ministerie van Buitenlandse Zaken en dat de regering verschillende afwegingen diende te maken. De Raad van Advies is echter op geen enkele wijze ingegaan op het desbetreffende onderdeel van de ontwerplandsverordening. Ondanks de verschillende aandachtspunten die aan de orde werden gesteld in de onderliggende stukken. Dit feit in combinatie met de tijdsdruk in verband met het overleg met de minister van Buitenlandse Zaken ten einde het traject van totstandkoming van de Rijkswet te stuiten, heeft de regering doen besluiten niet wederom om het advies van de Raad te verzoeken. “

Bron: Amigoe
Zie ook: Dossier: Consensus Rijkswetten – en de strijd tegen de Rijkswetten