Loek Essers
De bevolking van Venezuela kan vandaag voor het eerst boodschappen doen met de nieuwe munt, de ‘soevereine’ bolivar. Het is een poging van president Nicolás Maduro om een eind te maken aan de hyperinflatie die zijn land in de greep houdt. De kans is alleen erg klein dat dit plan werkt.
“Dit is echt een noodsprong en een niet erg realistische hoop op verbetering”, zegt Clemens Kool, hoogleraar monetaire en financiële economie aan de Maastricht University tegen RTL Z.
90 procent leeft in armoede
Venezuela is een land dat veel oliereserves heeft. Op zich zou met de huidige olieprijs een land goed moeten kunnen draaien, maar Venezuela is in een neerwaartse spiraal terechtgekomen.
Maar liefst 90 procent van de bevolking leeft inmiddels in armoede. Dagelijks proberen duizenden mensen te vluchten naar buurlanden en bovendien is er een voedseltekort en een tekort aan medische hulp.
Hyperinflatie door falend overheidsbeleid
In juni kwam de jaarinflatie in Venezuela uit op meer dan 46.000 procent. Door de hyperinflatie, die een gevolg is van de crisis, moest er gisteren nog 2 miljoen bolivar betaald worden voor een kop koffie. Dat zorgt ervoor dat mensen letterlijk liever eieren dan bolivar voor hun geld kiezen.
“Dit is echt een traditionele, klassieke hyperinflatie. Dat gebeurt wanneer je een hele zwakke overheid hebt die toch heel veel geld wil uitgeven, geen belasting kan of wil heffen en dan om de financiering rond te krijgen steeds meer geld drukt”, zegt Kool.
De hoop cash die nodig was voor het kopen van een kip. (beeld: Reuters)
Angst voor cash
En hoe meer geld er in omloop komt om de betrekkelijk schaarse producten te kopen, hoe hoger de prijzen worden. En op een gegeven moment wil dan niemand cash geld hebben.
“Wij zouden dan allemaal euro’s in onze portemonnee houden omdat we denken, nou ja, morgen zijn ze nog steeds evenveel waard”, zegt Kool. Maar als je denkt dat die euro’s morgen in waarde zijn gehalveerd, dan doe je dat niet. ” Dan probeert iedereen zo snel mogelijk van zijn cash geld af te komen en dan gaan die prijzen nog meer stijgen tot ze astronomisch worden”, legt Kool uit.
Hyperinflatie moeilijk op te lossen
Het probleem is dat je niet zo makkelijk van dat soort hyperinflatie afkomt. “Dat is heel lastig. Uiteindelijk gaat geld om vertrouwen”, zegt Kool.
De overheid heeft namelijk het recht om geld te drukken. Zolang de overheid niet het vertrouwen krijgt van diegenen die het geld gebruiken dat de prijzen niet omhoog gaan, is het heel moeilijk om daar vanaf te komen, legt Kool uit. Dat probeert Venezuela onder andere te doen door vijf nullen van de munt te schrappen.
“De overheid moet een manier verzinnen om iedereen ervan te overtuigen dat de waarde van het geld weer vast wordt en dat lukt niet door er een paar nullen af te doen”, zegt hij.
Er zijn oplossingen
Toch is er wel een manier om het tij te keren. “Dat dat lukt bijvoorbeeld door te zeggen: wij koppelen onze munt aan de dollar op een manier waarop we er zelf geen invloed meer op uit kunnen oefenen”, zegt Kool.
Gebeurt dat, dan verdwijnt de rol van de overheid in het vaststellen van de valuta en komt het vertrouwen weer langzaam terug.
Maar die gebruikt Maduro niet
Maar dat is nu precies wat Maduro niet doet. In plaats daarvan koppelt hij de nieuwe bolivar aan de staatscryptomunt petro, die op zijn beurt weer gekoppeld is aan de Venezolaanse olieprijs. En dat is een slecht idee vindt Kool.
“Het is een onbewezen experiment”, zegt hij. “En die koppeling die blijft gewoon in handen van regering en die kunnen op elk moment weer wat anders bedenken. Het lijkt mij een noodsprong en een niet erg realistische hoop op verbetering.”
Bron: TRL
Hoe kan een buschauffeur nu denken dat hij met dit plan zijn Dictoraal regime kan redden, hij valt straks bij mislukking helemaal door de mand, en zal aan het volk zijn verantwoording moeten af leggen, maar dan zal hij wel allang de bennen hebben genomen met zijn gestolen miljarden.