Minister lijkt geen haast te maken om haalbaarheid Kiescollege BES te toetsen
Den Haag – Minister Ronald Plasterk (PvdA) van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties wordt flink achter de broek gezeten door de Eerste Kamer.
Advertentie
Aanleiding is de toezegging die de Senaatscommissies voor Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties ruim een maand geleden van de bewindsman afdwong dat hij de Tweede Kamer zou raadplegen over de instelling van een Kiescollege BES zodat de stem van de inwoners van Caribisch Nederland bij de eerstvolgende verkiezingen van de nieuwe Eerste Kamer (2019) meetelt.
In een mondeling overleg met de commissies op 11 februari deed een heftig tegenspartelende Plasterk de belofte een brief naar de Tweede Kamer te sturen om te polsen of die in de komst van een apart Kiescollege BES eveneens de oplossing ziet voor een al jarenlang bestaand dilemma.
Iedereen in Politiek Den Haag vindt dat de BES-burgers zo snel mogelijk invloed moeten krijgen op de samenstelling van de Eerste Kamer.
Dat zou kunnen door de uitslag van Eilandsraadsverkiezingen als maatstaf te nemen.
Men is het er ook over eens dat het onwenselijk is dat buitenlanders stemrecht voor de Senaat krijgen, maar wil deze groep ook niet uitsluiten van deelname aan lokale verkiezingen.
Om het goed te regelen, is een wijziging van de grondwet nodig.
Plasterk wil, net als zijn voorgangers, in één moeite door de positie van Bonaire, Sint Eustatius en Saba als openbare lichamen in de grondwet verankeren.
De Eerste Kamer heeft daar een stokje voor gestoken.
Die wil niet dat wordt vooruitgelopen op de evaluatie in 2015 van de nieuwe staatkundige verhoudingen.
De senatoren denken de sinds 10-10-‘10 bestaande patstelling te doorbreken door Nederlandse ingezetenen van de BES een tweede stem te laten uitbrengen die telt voor de Eerste Kamer.
Ook voor de instelling van dit aparte Kiescollege BES is een aanpassing van de grondwet noodzakelijk, maar dat kan volgens de Eerste Kamerleden met een beetje goede wil voor 2019 geregeld zijn.
Plasterk voelt helemaal niets voor deze optie.
Hij vindt het onder meer disproportioneel om de grondwet te wijzigen voor de slechts 1.121 buitenlanders op de BES-eilanden.
Ook betwijfelt hij of er in de Tweede Kamer een meerderheid bestaat voor een Kiescollege BES.
De Senaat is evenwel niet onder de indruk van zijn bezwaren.
Vandaar dat hem in het overleg van 11 februari dringend is verzocht bij de Tweede Kamer te polsen of daar een meerderheid te vinden is voor een Kiescollege BES.
Dat verzoek is nog eens bevestigd per brief van 20 februari.
Inmiddels zijn er sinds het gesprek vijf weken verstreken.
Bij de senatoren bestaat de indruk dat de minister nog altijd geen actie heeft ondernomen terwijl juist haast geboden is.
Reden waarom zij hebben besloten ‘ambtelijk navraag te laten doen’ naar de voortgang, een signaal dat de Eerste Kamer het te lang vindt duren.
Tegenzin van Plasterk
Hoe groot de tegenzin van Plasterk tegen een apart Kiescollege BES is, blijkt uit het verslag van het overleg van 11 februari.
,,Ik ben altijd bereid om mee te denken, maar ik ben er niet enthousiast over. U kunt redelijkerwijs niet van mij vragen dat ik een voorstel indien waarover ik niet enthousiast ben. De andere mogelijkheid is dat er een initiatief komt. Ik vraag het maar heel open: welke van die twee mogelijkheden wenst u?”
Dat viel niet in goede aarde bij D66-senator Thom de Graaf:
,,Die keuze mag niet aan ons worden voorgelegd, omdat wij geen initiatiefrecht hebben en wij de Tweede Kamer daartoe ook niet kunnen bewegen. Ik kan me echter voorstellen dat de opvattingen in de Tweede Kamer mede worden beïnvloed door een zeer nadrukkelijke keuze van nagenoeg de voltallige Eerste Kamer. Het zou een goede en zorgvuldige procedure kunnen zijn als de minister in een brief aan de Tweede Kamer hiervan kennis geeft. Hij kan dan in overleg met de Tweede Kamer vragen of er draagvlak is voor een dergelijke nota van wijziging. Als dat er is, kan hij zeggen: dan moet Tweede Kamer het maar doen. Ik nodig hem echter uit om te overwegen dit zelf te doen omdat het risico aanwezig is dat deze bij de Eerste Kamer voorliggende herziening het niet zal halen. Dat gun ik hem niet, maar ons ook niet.”
Dat laatste kan gelezen worden als een nauwelijks verholen waarschuwing: doe wat wij vragen, anders loop je het risico dat we je wetsvoorstel afschieten en blijven de BES-burgers tot 2023 verstoken van hun grondrecht mee te bepalen door wie ze worden vertegenwoordigd in de Eerste Kamer. Plasterk toonde zich gevoelig voor dat dreigement:
,,In dat geval gijzelen we niet de 1.121 buitenlanders, maar de 25.000 tot 30.000 Nederlanders van wie wij allen hebben geconstateerd dat die hoe dan ook stemrecht moeten krijgen.
Dat parcours wil ik niet op. Ik vind de suggestie van de heer de Graaf verstandig.
Ik kan een brief sturen en melden dat in brede kring in de Senaat deze wens leeft en dat ik daarover een keer een overleg zou willen hebben. Mocht er daar dan een meerderheid zijn, dan ontstaat er voor de regering een nieuw politiek feit.”
Uit het verslag blijkt dat vervolgens nog enig gehakketak ontstond over de inhoud van de brief. Plasterk:
,,U nodigt mij uit om te peilen wat de Tweede Kamer hiervan zal vinden terwijl u weet dat ik daar op voorhand niet enthousiast over ben. Ik ben bereid om een brief aan de Tweede Kamer te sturen waarin de argumenten netjes worden beschreven, maar u kunt mij onmogelijk de ruimte ontnemen om daaraan toe te voegen waarom ik daarover aarzel.”
Opnieuw vond de bewindsman De Graaf op zijn pad: ,,Misschien is daarvoor een oplossing te vinden als deze commissie in een brief aan de minister de argumenten van de Eerste Kamer weergeeft en hem uitnodigt om die brief door te zenden aan de Tweede Kamer.”
Plasterk bleef mokken: ,,Dat lijkt mij prima, maar het sluit niet uit dat ik daar ook argumenten mijnerzijds aan zal toevoegen.”
De Graaf zag de toevoeging van de bewindsman al voor zich: ,,Ik stuur u hierbij een waardeloze brief van de Eerste Kamer…”
Een ultieme poging van de minister om aan een pijnlijke gang naar de Tweede Kamer te ontkomen door voor te stellen advies aan de Raad van State te vragen, vond geen genade:
,,Als de minister tijdwinst wil boeken, adviseer ik hem om dat niet te doen”, aldus De Graaf.
Een week na die woorden kreeg Plasterk de brief met de argumenten waarom de instelling van een Kiescollege BES de beste oplossing is. Voor zover bekend is die brief nog niet door de bewindsman doorgestuurd naar de Tweede Kamer.
Bron: Antilliaans Dagblad
Advertentie