WILLEMSTAD — De Staten van Curaçao stonden deze week stil bij het feit dat op 8 februari 1958 DP-Eilandsraadslid Modesto ‘Chano’ Margaretha (1911 – 1990) als allereerste een toespraak in het Papiaments hield. Statenvoorzitter Marcolino ‘Mike’ Franco (Pais) omschreef de daad van Margaretha als een ‘moedige en heroïsche daad, die nooit vergeten mag worden’.
Advertentie
Op 8 februari 1958 tijdens een vergadering van de Eilandsraad van het toenmalige Eilandgebied Curaçao met als onderwerp ‘Bespreking nadelige gevolgen voor het Eilandgebied Curaçao bij niet eerbiediging van de in de Staatsregeling neergelegde grondrechten’ had Margaretha in de eerste ronde zijn interventie nog in het Nederlands gehouden.
In de tweede ronde ging hij echter over in het Papiaments.
Hij zette stug door ondanks het feit dat gezaghebber Michael Gorsira hem het praten probeerde te beletten.
De interventie van Margaretha deed heel wat stof opwaaien tijdens de vergadering. Hij kreeg applaus vanuit de publieke tribunes.
Gorsira liet de tribunes ontruimen om zo de orde in de zaal te herstellen.
Volgens de toenmalige gezaghebber kon er niet zomaar Papiaments in de Eilandsraad worden gesproken, zonder dat hierover een officieel besluit was genomen.
Collega-raadslid Elias Morkus (NVP) diende prompt een voorstel in, waarbij de Raadsleden hun steun voor het Papiaments uitspraken.
Het voorstel werd unaniem aangenomen.
Maar Gorsira liet een dag later een verzoek uitgaan naar de gouverneur van de Antillen, verklaarde Pais-leider Alex Rosaria gisteren in de Staten, waarin hij om vernietiging van het besluit vroeg vanwege het feit dat het Papiaments geen officiele grammatica en orthografie zou hebben en omdat het in strijd zou zijn met de belangen van de Nederlandse Antillen.
Voor zover Rosaria kon nagaan, is nooit tot vernietiging van het besluit van de Eilandsraad overgegaan.
De verschillende sprekers die gisteren aan het woord kwamen waren lovend over de rol die Margaretha in de Curaçaose politieke geschiedenis heeft gespeeld.
Zo benadrukte PS-lid Elmer ‘Kadè’ Wilsoe dat uit de daad van Margaretha respect sprak voor de taal van Curaçao, terwijl hij ook stelde dat het volk in staat moet zijn om de volksvertegenwoordigers te kunnen begrijpen.
Amerigo Thode (MFK) had het op zijn beurt over het belang om niet alleen in het Papiaments te praten, maar ook het niveau van de debatten in de Staten te verhogen. Pais-lid Rosaria hield op zijn beurt een pleidooi voor correct gebruik van het Papiaments.
“Het gaat niet alleen om het gebruik van accenten, maar ook het correct gebruik van woorden. We moeten beter ons best gaan doen.”
Zita Jesus-Leito (PAR) ging net als Rosaria terug in de geschiedenis en constateerde dat in dezelfde week dat Margaretha voor het eerst Papiaments in de Eilandsraad had gesproken, toenmalig prinses Beatrix Curaçao voor een werkbezoek had aangedaan. Op 3 februari bij de traditionele aubade voor de prinses werden er voor het eerst naast Nederlandse ook Papiamentstalige liedjes gezongen.
Het Papiaments benadrukte dat de taal door de jaren heen het symbool is geweest van de eenheid en saamhorigheid van Curaçao.
Ook MAN-lid Hensley Koeiman stond stil bij het oneigenlijk gebruik van het Papiaments en somde een lange lijst van woorden op die verkeerd worden gebruikt in de Staten.
Hij riep zijn collega’s op om beter op hun gebruik van de landstaal te letten.
De lijst van sprekers werd afgesloten met de onafhankelijke Statenleden Glenn Sulvaran en Omayra Leeflang.
Opvallend was hierbij dat Sulvaran, die het eerst aan de beurt was, Statenvoorzitter Franco erop attendeerde dat Leeflang als ‘de grotere fractie van de twee eenmansfracties’ eerst moest spreken.
Leeflang bedankte voor deze ‘profetische visie’.
Leeflang wees op de lange weg die het Papiaments door de jaren heeft moeten gaan voor de erkenning als officiële taal, naast het Nederlands en Engels in 2007.
Sulvaran sloot de rij af door zich sterk te maken voor het vastleggen van historistische gebeurtenissen, waaronder de daad van Margaretha, in de parlementaire geschiedenis van Curaçao.
Naschrift:
Dag van de moedertaal
Vandaag is het de officiele dag van de moedertaal. Elk jaar wordt door de Unesco op 21 februari de Internationale Moedertaaldag gevierd. Deze dag staat in het teken van de taalkundige en culturele diversiteit en de meertaligheid. Voor de Unesco zijn talen het instrument om het culturele erfgoed levend te houden. Door de moedertaal in ere te houden, blijft de taalkundige en culturele traditie bestaan en, wordt men zich meer bewust van de verschillen tussen de diverse mensengroepen. Dit zou leiden tot meer begrip. Aanleiding om de Internationale Moedertaaldag op 21 februari te vieren, zijn de rellen in 1952 toen diverse studenten omkwamen tijdens demonstraties om het Bengaals, de zesde taal van de wereld, erkend te krijgen als een officiële taal van Pakistan. Pakistan bestond toen uit Oost- en West-Pakistan, het huidige Bangladesh en het huidige Pakistan. De regering had gesteld dat uitsluitend het Urdu de taal van Pakistan was. De Internationale Moedertaaldag werd voor het eerst in 2000 gevierd. Het communiqué dat hiertoe oproept, meldt dat er bijna 6000 talen zijn.
bron: Amigoe
Advertentie
