Willemstad/Den Haag – De documenten met betrekking tot de door Nederland voorgestelde ‘Consensusrijkswet Hervormingsentiteit Cariben’ zijn en blijven nog even geheim; zelfs de naam van de entiteit (een bestuursorgaan) en ook de officiële benaming van de rijkswet zijn niet officieel bekend(gemaakt).

De media (en burgers) tasten in het duister en moeten enkel afgaan op wat bewindslieden van Curaçao, Aruba en Sint Maarten er tot nu toe over naar buiten hebben gebracht. De auteur van de consensusrijkswet, CDA-staatssecretaris Raymond Knops van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, doet zelf geen mededelingen.

,,Na afloop van de Rijksministerraad (RMR) zal de staatssecretaris uitgebreid de pers te woord staan”, zegt de Haagse woordvoerder van Knops desgevraagd. De RMR is voor morgen, vrijdag 10 juli, gepland. Eerst zou deze afgelopen vrijdag 3 juli plaatsvinden, maar werd uitgesteld.

Maandag 6 juli ontvingen de regeringen in Willemstad, Oranjestad en Philipsburg het papierwerk. Met duidelijke instructies over geheimhouding. Zelfs de Staten, de parlementen die over goedkeuring van wetgeving beslissen, dienen nog even geduld te hebben. ,,Kunnen wij – alstublieft – de stukken ontvangen?” vroeg de redactie van het Antilliaans Dagblad aan de woordvoerder van de staatssecretaris. ,,Zodat we zélf kunnen lezen wat er staat. Dit gaat iederéén op de eilanden aan.”

Het korte antwoord daarop: ,,Dit zijn de stukken voor de Rijksministerraad en die zijn geheim, dus die kunnen niet gedeeld worden.” En hoe zit het dan met de burger op de eilanden; dit gaat om zijn lot en zijn toekomst? ,,Wij snappen de vraag, maar stukken voor de RMR zijn echt nooit openbaar.” Morgen zal Knops de media informeren.

Ook andere, informele, bronnen in Den Haag laten niets los: ,,Dat is helaas niet mogelijk vooruitlopend op de bespreking in de RMR. Ook in Nederland worden ze met niemand gedeeld.” Waarom zo geheimzinnig? probeert deze krant verder. Dit gaat iederéén op Curaçao, Aruba en Sint Maarten aan. De vraag wordt beantwoord met een wedervraag: ,,Waarom is dit anders dan anders? Stukken voor ministerraden – ook al gaan ze iedereen aan – zijn nu eenmaal altijd vertrouwelijk, wat is nu de reden voor de uitzondering? Die regel is er niet voor niets, dus waarom afwijken?”

Ook politieke bestuurders aan deze kant van de oceaan houden zich er strikt aan: ,,Heel moeilijk”, legt een minister uit. ,,Ze zijn uitdrukkelijk vertrouwelijk.” Andere ministers op de drie eilanden laten de vraag om inzage in de stukken zelfs onbeantwoord. Op de stukken staat gestempeld ‘Vertrouwelijk’ en met koeienletters in het geval van de regering-Rhuggenaath tweemaal ‘Curaçao’ diagonaal over de bladzijden.

De Caribische Hervormingsentiteit heeft de taak om de in de landspakketten afgesproken hervormingen te ondersteunen, bijvoorbeeld middels het beschikbaar stellen van expertise en capaciteit. Zo meldt een deel van de documenten, dat gisteravond in handen kwam van deze krant en dus toch is ‘uitgelekt’.

De entiteit kan zelfstandig projecten initiëren, bevorderen en uitvoeren, subsidies verstrekken aan burgers en bedrijven, met inbegrip van overheidsbedrijven, dan wel deelnemen in aandelenkapitaal van bedrijven, zodat deze de hervormingsprogramma’s ondersteunen. Het kan onder andere gaan om de thema’s rechtsstaat, zorg en onderwijs. Er zal sprake moeten zijn van een stapsgewijze aanpak en een duidelijke fasering, in relatie tot de uitvoeringsagenda’s en passend bij de (actuele) realisatiekracht binnen de landen.

Dekking voor hervormingen dient in principe op de eigen begroting van de landen gevonden te worden. Het uitgangspunt voor investeringen is dat deze zich – op termijn – terug zullen verdienen, omdat ze bijdragen aan verhoging van het verdienvermogen van de landen, dan wel verlaging van de overheidsuitgaven.

De Caribische Hervormingsentiteit kan in voorkomende gevallen hervormingsprojecten ondersteunen binnen de begroting van de entiteit. Per maatregel zal bekeken moeten worden wat de wenselijkheid en haalbaarheid is. Indien het Nederlands kabinet hieraan financieel wil bijdragen moet besluitvorming over budgettaire verwerking plaatsvinden. Dit kan in de vorm van een lening, een gift, met behulp van cofinanciering en/of met een departementale bijdrage beschikbaar worden gesteld.

Voor veel van de in de landspakketten genoemde hervormingen geldt dat het verstandig is om eerst een ‘foto’ te maken van de actuele situatie, om de problematiek, oplossingsrichtingen, samenhang en gewenste aanpak goed scherp te krijgen. Het ministerie van BZK en de betrokken Nederlandse departementen zullen deze onderzoeken en doorlichtingen, samen met de landen in gang gaan zetten.

De landspakketten bestaan uit hervormingen op de themagebieden: I. Overheid en financiën II. Economische hervormingen III. Zorg en onderwijs IV. Versterken rechtsstaat.

Bron: Antilliaans Dagblad