door Martijn Koolhoven
WILLEMSTAD – Bij het Koninklijk bezoek deze week aan de Nederlandse Antillen lijkt er geen wolkje aan de lucht. Achter de feestelijke façade gaat echter een kwakkelende economie schuil.
Het Bruto Binnenlands Product is in 1998 met 0,9 procent gedaald. De consumptie is door de stijgende werkloosheid met bijna 2 procent verminderd. Het begrotingstekort van de Nederlandse Antillen gezamenlijk bedroeg in 1998 ruim 220 miljoen gulden, zo’n 7.4 procent van het BBP.
De Nederlandse en Antilliaanse regering halen nu het ‘fiscale wapen’ uit de kast om de kwakkelende economie een nieuwe impuls te geven. Per 1-1-2000 moet een nieuw fiscaal verdrag van kracht worden, waarin nieuwe belastingafspraken worden geregeld tussen Nederland en de Nederlandse Antillen. Een verlaging van de winstbelasting met ruim 10 procent en de introductie van een nultarief moet nieuwe bedrijvigheid stimuleren.
De ‘off shore’ industrie kijkt reikhalzend uit naar het zogenaamde ‘Nieuw Fiscaal Raamwerk’ (NFR). De eilandeneconomie drijft voor een belangrijk deel op deze financiële sector die gebruikt maakt van de gunstige belastingregels. Om die reden hebben zich de afgelopen decennia ruim 40.000 offshore bedrijven op Curaçao gevestigd, waarvan er nu nog 20.000 over zijn. Maar ook andere landen hebben de afgelopen jaren de kansen ontdekt van de lucratieve offshore. De ‘Antillenroute’ is inmiddels links en rechts ingehaald. Dat betekent dat miljarden Nederlandse guldens, die voorheen in het Koninkrijk bleven, wegvloeien naar het buitenland.
Aan de vooravond van de 21e eeuw was het uit 1964 daterende huidige belastingverdrag aan een opknapbeurt toe. Op initiatief van staatssecretaris Vermeend (Financiën) is de afgelopen twaalf maanden keihard gewerkt om de ‘Belasting Regeling Koninkrijk’ (BRK) in een ‘Nieuw Fiscaal Raamwerk’ (NFR) voor de Nederlandse Antillen te passen.
Belangrijke ingrediënten: een verlaging van de vennootschapsbelasting met ruim 10 procent voor ondernemingen die op de Nederlandse Antillen zijn gevestigd buiten de belastingvrije zones. Was het maximale tarief voor de winstbelasting 45 procent, in het nieuwe stelsel wordt dat 34.5 procent.
Bínnen de belastingvrije zones is er ook nieuws: om nieuwe bedrijvigheid te stimuleren, introduceren de Nederlandse Antillen een nieuwe rechtspersoon, de Bijzondere Vennootschap, waarvoor een 0 procent winst belastingtarief gaat gelden. Voor de traditionele bedrijven binnen de belastingvrije zones blijft het 2-procenttarief van kracht.
Nieuw is ook dat Nederland de bronheffing van 5 tot 7.5 procent op dividendstromen naar de Nederlandse Antillen (een Nederlandse BV keert dividend uit aan de op Curaçao gevestigde moedermaatschappij) afschaft. Daar staat tegenover dat de Nederlandse Antillen gelijktijdig een dividendbelasting van 10 procent invoert.
“Iedereen heeft er baat bij. Koopmannen onder elkaar”, knipoogt Gregory E. Elias, voorzitter van de Vereniging Offshore Belangen. Samen met de directeur belastingen, Harold Hendrikez, en prof. Mr. M. Ellis (Erasmus Universiteit) voerde hij het afgelopen jaar de onderhandelingen met de top van Financiën over het BRK en het NFR.
Met de introductie van een belastingvrije zone voor e-commerce hopen de Nederlandse Antillen bovendien in te spelen op de bloei van de opbloei van de handel via het Internet. Bermuda ging op dit gebied Curaçao voor. En met succes, want in de Bermuda-‘driehoek’ hebben zich in korte tijd een groot aantal bedrijven gevestigd die zich toeleggen op de handel op het Internet.
Steve Vanenburg, partner bij PriceWaterhouseCoopers en voorzitter van de werkgroep ‘e-commerce Curaçao, zette in opdracht van de regering een raamwerk op voor de inrichting van een belastingvrije zone voor e-commerce bedrijven. Bedoeling is dat e-commerce Curaçao, gelijktijdig met het Nieuw Fiscaal Raamwerk (NFR), per 1-1-2000 van kracht wordt.
De Nederlandse Antillen houden rekening met vier scenario’s als het gaat om de introductie van een belastingvrije zone voor e-commerce. Deze variëren van de daadwerkelijke vestiging van internetbedrijven op Curaçao tot het vestigen van een postbusadres.
Zowel Steve Vanenburg als Robbin Martina (voorzitter van de Kamer van Koophandel Curaçao en managing consultant bij Ernst & Young) benadrukt echter dat het niet alleen het voordelige belastingtarief is dat nieuwe e-commerce bedrijvigheid moet aantrekken. Martina:
“Het gaat om een totaalpakket van omstandigheden dat het voor investeerders aantrekkelijk moet maken. De logistieke mogelijkheden die het eiland biedt, in combinatie met de strategische ligging. Het achterland van Zuid-Amerika. De hoog ontwikkelde financiële dienstverlening. Bij de handel via het internet gaat het om grote financiële transacties. Wij hebben op Curaçao allang bewezen dat wij dat goed aankunnen.”
Om e-commerce in de belastingvrije zone op Curaçao aantrekkelijk te maken, is het voornemen om telecom-tarieven te gaan aanbieden tegen wereldwijd concurrerende tarieven. Bovendien moeten capaciteit en kwaliteit worden ingekocht om de Antillen-telecom (de levensader voor e-commerce) op een hoge niveau te brengen. Ronald Gomes Casseres, directeur van de Maduro & Curiel’s Bank NV, de oudste en grootste financiële instelling op de Nederlandse Antillen:
“Als we er in slagen dit binnen een termijn van twee maanden aan te pakken, dan hebben we een goede kans. De Telecom-capaciteit is beschikbaar, we moeten alleen wel de bandbreedtes huren. En bij de tariefstelling moeten we commercieel te werk gaan. Ik heb ook niet één rentepercentage, ik kijk wat voor zaken de klant met ons wil doen.”
In de wandelgangen zijn inmiddels contacten gelegd met KPN Telecom. De bedenkers van de belastingvrije zone voor e-commerce zouden graag een pilot-project starten met de Nederlandse telefoongigant. Om er samen beter van te worden.
Bron: Telegraaf