Meindert van der Kaaij

Koning Willem-Alexander staat klaar voor een bezoek aan het getroffen Sint-Maarten. Koningin Beatrix en prins Claus maakten in 1999 indruk met een bezoek aan het eiland na orkaan Lenny.

Dat koning Willem-Alexander, na de eerste alarmerende berichten die over het verwoeste Sint-Maarten binnenkwamen, in de startblokken stond om het eiland te bezoeken, hoeft niet te verbazen. De banden van het Koninklijk Huis met de Antillen – maar ook met Suriname – zijn warm en ijzersterk. De liefde komt bovendien van twee kanten.

Die warme verhouding dateert vanaf de oorlogsjaren, toen regering en koninklijke familie Nederland moesten ontvluchten. Doordat de contacten met Nederland waren afgesneden, richtte de aandacht zich naar de vrije delen van het koninkrijk. Na de bezetting van Nederlands-Indië in maart 1942 bleven Suriname en de Antillen over. Vertegenwoordigers uit die delen van het koninkrijk waren in Londen welkom voor het geven van advies.

Oorlogsjaren

De doorslag gaven de bezoeken tijdens de oorlogsjaren die prinses Juliana en prins Bernhard brachten aan deze Overzeese Gebiedsdelen, zoals dat toen heette. Prins Bernhard was in oktober 1942 het eerste lid van de koninklijke familie die een voet op Curaçao zette. Koningin Wilhelmina voelde immers helemaal niets voor die lange reizen. Bernhard zette het eiland met zijn charme op zijn kop.

Hetzelfde gebeurde toen prinses Juliana een jaar later vanuit Canada, waar zij met haar gezin een veilig heenkomen had gezocht, een bezoek bracht aan Suriname. Zij werd uitbundig toegejuicht door massa’s mensen. Juliana werd benaderd door mensen uit verschillende bevolkingsgroepen die hun mooiste feestkleding hadden aangetrokken en haar trakteerden op muziek en dans. Ook boden ze de aangenaam verraste prinses cadeaus aan.

Vanaf het moment dat Juliana in 1948 de troon van haar moeder Wilhelmina overnam, bleef zij het Caribisch gebied met een zichtbaar plezier bezoeken

Nog voor de oorlog voorbij was bezocht Juliana Curaçao, Bonaire, Aruba en Sint-Maarten en ook daar was de opwinding groot. Op Curaçao stonden op het vliegveld alle moeders die hun kind in haar navolging Margriet hadden genoemd. De twee kleine eilandjes Sint-Eustatius en Saba bezocht Juliana niet, maar daar cirkelde haar vliegtuig wel enkele keren overheen. Uit het vliegtuig dwarrelden pamfletten waarin Juliana de bevolking bedankte voor ‘uw aandeel in onze gemeenschappelijke strijd’. Op de grond vormden schoolkinderen de letters V (Victorie) en O (Oranje).

Slavernij

Een mogelijke verklaring voor deze Oranjeliefde is het verhaal dat op de eilanden, maar vooral in Suriname, de ronde deed dat Willem III, de opa van Juliana dus, hoogstpersoonlijk de slavernij had afgeschaft. Zoals Jolande Withuis in haar Juliana-biografie al schreef, is dit feitelijk onjuist. Hij had natuurlijk wel de wet ondertekend die een einde maakte aan de slavernij, maar zijn bemoeienis bij de totstandkoming daarvan was nihil geweest.

Vanaf het moment dat Juliana in 1948 de troon van haar moeder Wilhelmina overnam, bleef zij het Caribisch gebied met een zichtbaar plezier bezoeken. Zij en Bernhard vlogen met grote regelmaat naar de eilanden en Suriname. De komst van Beatrix als koningin veranderde niets aan de wederzijdse hartelijkheid. Toen zij in 2013 aftrad roemden de Antilliaanse bestuurders omstandig haar kennis van en haar liefde voor de eilanden.

Vaak gaan dan de gedachten terug naar 1999 toen de orkaan Lenny over de eilanden was geraasd. Beatrix wilde de ravage zien die was aangericht in het vissersplaatsje St. Michiel op Curaçao, toen zij onverwacht werd overvallen door een enorme golf water, die van haar anders zo geharnaste kapsel niets overliet. Toch zette zij het bezoek door, tot vreugde van de bewoners.

Het verbaasde niemand dat haar zoon Willem-Alexander en zijn vrouw Máxima met dezelfde aanstekelijke vreugde werden begroet toen zij na de inhuldiging de ‘West’ aandeden. De situatie is nu dat op de Antillen het koningshuis als het meest geliefde onderdeel van Nederland wordt gezien. Op vele plaatsen hangen de portretten van de koning. Koningsdag wordt er met net zo veel plezier gevierd als in Nederland.

De koninklijke familie lijkt de laatste jaren zelfs flink aan steun te winnen sinds ‘Den Haag’ zich strenger uitlaat over politieke en financiële misstanden op de Antillen. De inwoners verwijten de Nederlandse politici een koloniale en kille opstelling. Zij zien daarom liever Willem-Alexander komen, want die zoekt tenminste de verbinding.

Koning op Curaçao

Koning Willem-Alexander en minister Ronald Plasterk van binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties zijn op Curaçao. Ze brengen daar een bezoek aan een ziekenhuis waar slachtoffers uit Sint-Maarten naartoe zijn gebracht.

Op Curaçao worden ze geïnformeerd over de hulpverlening aan Sint-Maarten. Ook brengen ze een bezoek aan het meteorologisch instituut. De koning had al aangegeven dat hij tijdens zijn bezoek niemand in de weg wil lopen.

Bron: Trouw