28 C
Willemstad
• donderdag 25 april 2024 05:13

Trouw | Op Curaçao betekent mijn witte huid nog vaak ‘je hoort er niet bij’

Essay over huidskleur | Door Dick Drayer

De verzwegen kleuren van Curaçao | Foto Solange Hendrikse

Het is een taboe, maar de tint van je huid doet ertoe op Curaçao. En dat wordt je als witte Nederlander op PVV-achtige wijze ingepeperd.

Komende week is het vijftig jaar geleden dat Willemstad in brand stond. 30 mei 1969 staat in het geheugen gegrift van iedereen op Curaçao. De zwarte arbeidende klasse trok er ten strijde tegen de lichtgekleurde elite en Nederlanders. De dag leidde tot de versnelling van de emancipatie van zwarte Curaçaoënaars. De koloniale kwelgeest kreeg een knauw, want witte Nederlanders moesten nu echt hun plaats kennen. Een halve eeuw later vinden zwarte Curaçaoënaars dat de makamba’s (Papiaments voor ‘witte Nederlanders’) hun plaats nog steeds niet kennen. In zekere zin hebben ze gelijk: de etnische groep waartoe ik behoor, trekt hier economisch nog steeds stevig aan de touwtjes.

Sombra di kolo

Filmmaker Angela Roe | ‘Sombra di Kolo’

Het negatieve imago van een donkere huidskleur is na 1969 niet fundamenteel veranderd. Dat merkte filmmaker Angela Roe; haar tante vertelde haar dat ze het niet moest wagen met een donkere vriend thuis te komen. Dat was voor haar aanleiding om ‘Sombra di Kolo’ (‘De schaduw van kleur’) te maken, die in 2014 in première ging. Volgens Roe wordt er op Curaçao altijd gedacht in kleur, maar praten erover doe je niet. Met ‘Sombra di Kolo’ wilde ze het taboe daarop doorbereken.

Ik sprak haar na het uitkomen van de film. Het gesprek werd een felle discussie. We waren het met elkaar eens dat het kleurtaboe verstikkend werkte, maar wat ze zei over witte mensen, kon ik niet volledig beamen. Jullie, zei Roe tegen me, “hoeven niet na te denken over je kleur. Jouw kleur is altijd de juiste kleur.” Hoezo, juist? Ik moet juist opboksen tegen een koloniale erfenis die me door mijn kleur in de schoenen wordt geschoven. Mijn witte huid is op het Curaçao van na 30 mei 1969 eerder een obstakel geworden. Mijn kleur staat vaak symbool voor: ‘je hoort er niet bij.’

Dat gevoel werd versterkt door de opkomst van Helmin Wiels, de populistische politicus die in 2013 is vermoord. De Nederlandse Wilders-biograaf Meindert Fennema zag sterke overeenkomsten tussen Wiels en Wilders. Wiels kon Nederlanders goed op hun nummer zetten. Althans dat vond zijn achterban. Zijn krachtig en vaak ophitsend taalgebruik gaf Curaçaoënaars een gevoel van eigenwaarde. Ik denk dat met zijn woorden een sentiment loskwam dat het best te vergelijken is met wat de PVV in Nederland deed, en zelfs een reactie daarop was: een zwart populisme dat liever minder, minder, minder witten ziet.

De Nacht van Gerrit Schotte

Dat sentiment voelde ik aan den lijve in 2012, tijdens de ‘Nacht van Gerrit Schotte’. De ex-premier die nu gevangen zit voor corruptie, had die nacht geweigerd de macht over te dragen aan zijn opvolger. Het binnenplein van Forti, het regeringscentrum in Willemstad liep vol. Ik was bezig met een interview met een partijgenoot van Schotte, toen een tv-journalist tussen mijn microfoon en de politicus kroop en zijn eigen interview begon. ‘Jij mag straks, dit is ons eiland’, kreeg ik toegebeten.

De Nacht van Gerrit Schotte op Forti | Persbureau Curacao

Ook andere Nederlanders lopen daar tegenaan. Neem de best geïntegreerde Nederlander van het hele eiland, journalist en dj Maarten Schakel, die vloeiend Papiaments spreekt. Op een persconferentie in het voorjaar van 2018 vroeg hij om een vraag in het Nederlands te beantwoorden. Taal was zelden een probleem bij persconferenties, maar van achter de tafel kreeg de DJ te horen dat hij zich maar aan moest passen: “de voertaal is hier Papiaments.”

desgraciado

Schokkender waren de reacties op het filmpje dat ervan online kwam. De Curaçaose editor had in de clip juichende mensen gemonteerd, net nadat Schakel op z’n nummer werd gezet. Het filmpje werd een hit onder Antillianen in Nederland, hoorde ik van mijn Curaçaose collega Zuwena Hurtak. Doordat een witte Nederlander was gedist, waren ze aan het delen en liken geslagen, uit voldoening én frustratie. “‘Je past je maar aan’ is iets wat minderheden in Nederland continu naar hun hoofd geslingerd krijgen.” Dat de clip zo aansloeg kwam, meende Hurtak, door een omgekeerd PVV-effect: nu had een zwarte Curaçaoënaar eindelijk het lef om zo’n zelfingenomen makamba met gelijke munt terug te betalen.

Rechtzaak

Mijn huidskleur speelde een rol tijdens een rechtszaak die ik had aangespannen tegen een Papiamentstalige krant. Die publiceerde wel erg vaak foto’s van mij zonder toestemming en zonder betaling. De rechter veroordeelde de krant tot het betalen van 60.000 euro schadevergoeding. Direct speelde de (trouwens ook witte, maar Curaçaose) hoofdredacteur de kleurkaart, door me makamba te noemen – op zich geen scheldwoord, maar wat deed mijn kleur er nou toe? Op de voorpagina schreef hij: “Die makamba krijgt geen cent.” Hij verklaarde de krant nog liever failliet.

Ultimo Noticia: “Die makamba krijgt geen cent.” | Bala

De krant ging inderdaad failliet. Een andere ochtendkrant wist te melden dat dat ‘drukt op het geweten van diegene die de klap toebracht’. Er waren twee schuldigen: ik, die een buitensporige schadevergoeding had geëist, en de witte Nederlandse rechter met wie ik dat vonnis had bekokstoofd. Wat de krant er niet bij vermeldde, was dat ik dat geld nooit heb opgeëist. Het faillissement had dus een andere oorzaak.

De laatste jaren verscherpen de tegenstellingen. Dat merkte ik toen ik in april vorig jaar voor het NOS-journaal wilde berichten over de gevaarlijke en overbevolkte gevangenis in Koraal Specht. Ik stond voor het toegangshek klaar om verslag te doen, toen de politie me het werken onmogelijk maakte. Ze gingen tussen mij en de camera instaan – en zagen niet dat de camera al liep.

Het leverde een aardig filmpje op. Dat kwam op sociale media terecht. De reacties stroomden binnen. Die lieten zich naar kleur verdelen. De witte Nederlanders prezen me dat ik voor mezelf was opgekomen, de zwarte Curaçaoënaars hadden er geen goed woord voor over dat ik geen nieuwtestamentisch ontzag had voor de overheid en beten me op PVV-achtige wijze toe dat ik op moest hoepelen naar mijn eigen land. Want ik was een “grote lul, net als al die andere Nederlanders. Geen een deugt. In hun eigen land halen ze zulke klotestreken niet uit. Ik vervloek deze fucking witte mensen, haat ze.”

Debatten op Curaçao verlopen vaak langs kleurlijnen, stelt Hester Jonkhout, mijn Curaçaose cameravrouw. Ze is wit, wat wijst op het feit dat haar voorouders vroeger boven in het slavenschip zaten. Ze noemt kleur ‘de pijn van de samenleving’. Of het nu gaat over de raffinaderij op het eiland of over milieu, “binnen de kortste keren gaat het over zwart en wit, en wie er aan de verkeerde kant staat, terwijl dat er bij veel discussies helemaal niet toe zou moeten doen. De kleurenkwestie splijt Curaçao.”

Respect

Waar gaat het fout? Die vraag leg ik voor aan twee antropologen, de zwarte Rose Mary Allen en haar witte Nederlandse collega Ieteke Witteveen. Ze hebben aan beide zijden van de oceaan gewoond en gewerkt. Allen en Witteveen kennen Makamba en Yu’Kòrsou (Curaçaoënaar), en de onuitroeibare clichés over koloniale Nederlanders en corrupte Antillianen, de betweterige makamba en de luie Yu’Kòrsou.

Volgens hen gaan makamba’s vaak recht op hun doel af, terwijl de Curaçaoënaar eerst groet. Je ziet het daar al fout gaan. De Nederlander vindt het maar omslachtig, dat gegroet van mensen die je niet kent. Waar is dat goed voor? Voor de Curaçaoënaar is groeten een teken van respect, en respect is het sleutelwoord in de Curaçaose cultuur.

Maar als buitenstaander dat respect verwerven, dat valt niet mee – als je doelgericht je mening geeft, ideeën aandraagt en initiatief neemt. Dat zijn deugden die ik vanuit Nederland heb meegekregen, maar die op Curaçao maar matig worden gewaardeerd. Je wordt daardoor, aldus de antropologen, al gauw gezien als betweter en arrogant; omgekeerd ziet de Nederlander de minder assertieve Curaçaoënaar al snel voor lui aan.

Opdracht

Curaçaose antropoloog Lionel Brug | Persbureau Curacao

De inmiddels en veel te vroeg overleden Curaçaose antropoloog Lionel Brug wist dat goed uit te leggen. In een workshop over culturele verschillen zette hij witte Nederlanders en zwarte Curaçaoënaars bij elkaar en gaf ze als groep een opdracht; ze moesten zelf maar zien hoe ze die uitvoerden. De deelnemers lazen het uitgedeelde A4’tje met de opdracht – en toen bleef het stil. De Nederlanders keken rond, de Curaçaoënaars staarden naar hun blaadje. Tot een van de Nederlanders zei dat hij een idee had hoe de opdracht uit te voeren.

Dat leverde meteen verwijten over en weer op. Die Nederlander moest zo nodig weer de leiding nemen. Maar, reageerde de Nederlander, niemand deed wat, daarom opperde ik een idee om te helpen.

Brug vertelde me, dat het vaak zo ging en hij geloofde dat het leren van elkaars motieven in de onderlinge interactie zou bijdragen tot begrip: “wat een Curaçaoënaar betweterig vindt van de Nederlander, is wellicht een onhandige poging van die Nederlander om behulpzaam te zijn. Check het!”

Manoeuvreren

Respect verdienen en het uiten: het is cultureel moeilijk overdraagbaar en de verschillen zijn lastig te overbruggen. Dat compliceert mijn werk als witte Nederlandse journalist op Curaçao, met mijn kritische-journalisten-bagage. Als ik een politicus interview en hem na een minutenlange monoloog onderbreek, krijg ik te horen dat ik ‘geen respect heb’. Schrijven over corruptie, vriendjespolitiek, milieuvervuiling en kindermisbruik heet hier ‘de vuile was buitenhangen’. En dat is ongepast, zeker voor een makamba. “Waarom doe je dat niet in Nederland”, krijg ik vaak te horen. “Daar is net zo goed corruptie.”

Samenleven op Curaçao is manoeuvreren, zoals filmmaker Angela Roe aan het begin al zei, rekening houden met kleur. Daarbij zijn de zwart-witverschillen nog het meest zichtbaar, maar in wezen overzichtelijk. Als ik Roe’s film mag geloven, zijn de nare reacties die ik van zwarte zijde krijg nog mild vergeleken met wat Curaçaoënaars elkaar onderling toewensen op basis van subtiele tintverschillen. Er is, vijftig jaar na 30 mei 1969, wellicht minder veranderd dan ik eerst dacht. En zeker is dat het taboe op het praten daarover op Curaçao nog steeds niet is geslecht.

Bron: Trouw Trouw

49 reacties

  1. @ Knoek-koe: “MCB, Kooyman, Wescar” dit zijn wel weer typisch locale bedrijven die internationaal niets voorstellen. MCB is een monopolist die de lokale bevolking helemaal uitknijpt.

  2. Typisch is ook, dat ydk liefst bij de nederl als hulp in de huishouding werken, hetzelfde met de Jamaicanen en niet bij de mevrouwen van curacao, ze worden over het algemeen niet gediscrimineerd.

  3. @ Snuitje

    “Zaken die wel goed gaan na 50 jaar, MCB, Kooyman, Wescar”

    Je kan daar Avila Hotel aan toevoegen, betreffen wel allemaal particuliere (non government) companies, opgericht door o.a. Joodse (mcb) en Nederlandse ( avila, kooyman) families.

  4. Zaken van 50 jaar en ouder, die wel goed gaan:
    Kooyman
    MCB
    Wescar
    en..??
    Op de vingers van een hand te tellen.
    Iedreen weet de oorzaak maar YDK doet iets.
    Nos mes por, tog

  5. Ik ben een optimist en over 30 jaar zal het eiland vooruit geholpen zijn.
    De reden dat het 30 jaar duurt is omdat mensen met meer kennis en betere ideen en die het eiland vooruit willen helpen nu binnen de kortste tijd worden weggepest. Omdat de huidige elite van politieke patijen en niet te vergeten de vakbonden “onze cultuur” niet wil veranderen.
    Ik zal het zo stellen: de huidige elite van politiek, vakbond en bedrijfsleven zijn de slavendrijvers van nu die de mensen monddood houden.

  6. @Postman441, En daarom zal het helaas nooit wat worden..
    Schuld ligt altijd ergens anders. Weinig mensen die zelfkritiek hebben. Geen eenheid en we blijven maar de slavernij de schuld geven.. (Wat je trouwens vaak niet hoort in voormalige gekolonialiseerde landen die nu onafhankelijk zijn).

  7. @Postman441
    Er is tenminste iemand die wat genuanceerder denkt. Ik sta ook versteld van de reacties die het betoog van Dick alleen maar bevestigen. Bovendien verwatert het in discussies die ver van de kern van het artikel liggen.

    @Dick Drayer
    Top

  8. Wat een reacties zeg! Nergens lees ik de wil om met elkaar samen te werken. En samen het eiland vooruit te helpen. Het moet altijd van de ander komen. Hier kan ik zo ongelofelijk verdrietig om worden.

  9. @CR

    Ja je hebt gelijk, bij de CBCS is het ook in en in corrupt en hangt er een van despotisme en vriendjespolitiek doordrongen sfeer.

    Waarschijnlijk vallen ze (nóg) niet door de mand omdat er voldoende financiele middelen aanwezig zijn.

    Dus het ongegeneerd en nepotistisch toekennen van salarisverhogingen en promoties aan “president en directie loyale” collega’s, het exorbitante snoepreizen en het structureel afspraken verzetten en afzeggen door directeuren en hoofden en het op typische overheidswijze uitvoeren van inefficiente audits kan nog even doorgaan.

  10. Het is wel uiterst triest dat vrouwen op deze manier zich omhoog moeten werken.

    Ze kiezen er zelf voor en maken graag gebruik van de voordelen. Vrouwtjes worden meteen arrogant en alleen omdat ze de byside van een getrouwde directeur zijn..

  11. @Knoek-koe: je vergeet ENNIA en CBCS nog (1.8mln salaris voor een dircteur is best veel voor een eiland van 150.000 zielen).
    @Marian: dat zijn slechts 2 voorbeelden maar de lijst is nog veel langer. Het is wel uiterst triest dat vrouwen op deze manier zich omhoog moeten werken, en dat mannen in machtsposities geen enkele vorm van normen en waarden hanteren.

  12. Als we iedereen behandelen zoals we zelf behandelt willen worden komen we al een heel eind. Kliekvorming komt ook hier voor, onder NL wel te verstaan. Na een aantal jaren in Calif., zelfs NZ en een aantal jaren met mijn ouders in Australië te hebben gewoond heb ik als jong kind best de Nederlandse zgn kliekvorming wel meegekregen. Ik kan me zelfs nog een buurman in Wellington herinneren die zo ongelooflijk gebrekkig Engels sprak dat zijn kinderen op school als tolk moesten fungeren. Ik was 12 jr destijds. Als
    Ik dan zo’n discussie hier volg denk ik ‘het mes snijdt aan 2 kanten’.

  13. @ Piet

    “Daarnaast vergeet je gemakshalve alle dingen die goed gaan in de Curaçaosche maatschappij”

    Beste Piet, misschien kan je me helpen om een opsomming te maken van alle dingen die goed zijn gegaan danzij de YDK in de Curaçaosche maatschappij na de opstand van 1969 ( waarbij vooral winkels , voorraden, goederen, auto’s, historische panden, en vele ruiten respectievelijk geplunderd, gevandaliseerd, verbrand en vernield zijn) .

    Want ik heb vooral zaken achteruit zien gaan onder leiding van de “nos mes por” en “Hulanda no mester mete” YdK zoals:

    Centro Pro Arte
    Sun dance gym
    Panden en Portiershuisjes die wegrotten (koredor).
    Verwaarloosde dammen
    Volgegroeide rooien
    Gebrekkig afwateringssysteem
    Minimale benutting en recyclatie van regen en afvalwater.
    Pand dep.v onderwijs sta rosa die verpaupert
    Straatnaam bordpalen zonder bord
    Wegen zonder wegbelijning
    Wegen vol met gaten en bobbels
    Toename van illegalevuil en puinstortingen
    Verrommeling van de infrastructuur
    Rotondes en plantsoenen die op miniatuur mondi’s lijken
    Dure Beplanting die uitdroogt
    Verwaarloosde pleintjes en plantsoenen
    Monumenten die er zwaar onverzorgd uitzien.
    Exponentiele toename van zwerfvuil.
    Schots en scheve bomen aanplant
    Vervuilde publieke baaien en stranden.
    En dan nog de vele nos mes por YDK gestuurde bedrijven:
    ALM
    UTS
    Ctex
    INSEL AIR
    GIRO
    BZV
    Belastingdienst die zwaar ineffectief is…
    En nog vele andere substandaard functionerende overheidsinstellingen.
    Gaarne hoor ik de opsomming van zaken die wel goed gaan…

  14. CR (‘vrouwen zijn niet te beroerd om de benen wijdt te doen voor een baan of promotie, familieleden worden ongeneerd op functies geplaatst etc’), zullen we nu eens ophouden op Neysa Isenia en Anuschka Cova?

    We kennen hen nu wel.

  15. Hi Brian er speelt hier ook nog iets anders: in Latijnse culturen speelt de familie een belangrijke rol (zie the Godfather) waarbij men zelfs zo ver gaat dat allerlei ethische overtredingen over het hoofd worden gezien. Dat speelt bij de YDK ook erg: vrouwen zijn niet te beroerd om de benen wijdt te doen voor een baan of promotie, familieleden worden ongeneerd op functies geplaatst etc. Gevolg is dat je dan als land erg afhankelijk bent van je natural resources wat je dan ook telkens in zuid-Amerika ziet gebeuren: Brazilie, Argentinië of Venezuela gaan een tijdje goed totdat de prijs van exporten daalt en dan komt alle corruptie en inefficiëntie naar boven drijven.

  16. Landen die honderden jaren uitgebuit zijn kan je niet meten met dezelfde maatstaven als de landen die dat uitbuiten hebben gedaan over de rug van Afrika, Amerika, en het verre oosten. Net zoals je een socuaal-economisch onderdrukt segment van een samenleving niet kan vergelijken met de sociaal-economisch onderdrukkenden.

    Piet, Aziatische landen zijn ook onderdrukt echter zijn inmiddels wel welvarend.. Bevolking daar werken wel keihard!

  17. @drcchi, Het is dit jaar precies 50 jaar geleden dat de zwarte bevolking in opstand is gekomen tegen de koloniale overheersers die niet 50, maar HONDERDEN jaren de bevolking hebben uitgebuit alsof het uit de mode ging….. “Tot hier” zeiden ze toen. Het was toen echt hollen geblazen, he jongens??

    Opstand? Gewoon dronke YDK’s die besloten het halve eiland af te branden met als gevolg dat er nog meer armoede kwam en bedrijven weggingen.. Wat heeft het eindelijk goed gedaan? Otrabanda was 30 jaar lang een ruine.. Geen YDK die de troep opruimde.. Nee een makamba heeft het weer opgebouwd.. Typisch! YDK wel een grote mond maar daden?

  18. Mooi weer om de kleur verschil nadrukkelijk te zetten op wit en zwart, maar vergeet meneer de journalist Dayer heel eventjes dat op Curaçao de nazaten van de indianen zich ook nu YDK noemen. Om ook niet te vergeten de aziatiche gemeenschap op de eiland die zich ook YDK noemt.

    Erg leuk CI, maar je weet ook dat zij door de afro-caribische YDK niet als YDK worden gezien. Net zoals de latinos, Haitianen, libanezen etc

  19. @Piet. Als decennia lange kolonisatie / bezetting en structurele westerse / Europese inmenging de oorzaak is van de huidige problematiek in vele ex kolonies hoe verklaar je dan dat Oost aziatische landen als Singapore, Maleisië en Hong- Kong , die alledrie voor zeker 1,5 eeuw of langer gekoloniseerd zijn geweest door europese machten , een zeer hoog Human Development Index van rond de 0,9 hebben? En een zeer Hoogwaardige infrastructuur en educatie systeem hebben? Maar ook een (zeer laag) homocide rate hebben van gemiddeld 0,3 moorden per 100.000 inwoners? In tegenstelling tot Afrikaanse landen als Liberia, Ethiopië (die nooit systematisch gekoloniseerd zijn) die zich op exact dezelfde wijze geëvolueerd hebben qua Human development index ( 0,5)? En Afrikaanse en Afro Caribische landen als Jamaica , Bahamas, Belize lesotho, Zwaziland, Sint kids en Nevis, Zuid Afrika, die allemaal een homocide / murder rate van tussen de 30 en 40 moorden per 100.000 inwoners hebben? Misschien heeft het ook met de cultuur / omgang / moraal te maken van de mensen die in de respectievelijke landen wonen.

  20. @piet zegt: “…alleen God is perfect, net zoals in elk land ter wereld…”

    LaStiwz zegt: dat is niet helemaal waar. Als dat zo zou zijn had die alwetende omnipotente eikelmans er op Curacao niet zo’n zooitje gemaakt en hadden jullie deze discussie ook niet gehad.

    Daarbij, god is perfect??? Hier een paar passages over slaven en hoe te gebruiken.
    Uit zijn boekje:
    Leviticus 25:44 Als slaven en slavinnen kun je mensen kopen uit de omringende volken, 45 of vreemdelingen die bij jullie wonen of de nakomelingen die zij in jullie land hebben gekregen. Die slaven en slavinnen zijn je eigendom, 46 je kunt hen als erfelijk bezit aan je nakomelingen nalaten; zij zullen voor altijd als slaaf voor je blijven werken. Maar je volksgenoten, de Israëlieten, je eigen verwanten, mag je nooit als slaven afbeulen.
    lees ook:
    Exodus 21:2 ev
    Exodus 21:7 ev
    Leviticus 19:20 ev
    Deuteronomium 21:10 ev
    Genesis 17:12 ev
    Exodus 21:26 ev
    Exodus 21:20 ev
    Genesis 16:1 ev
    Genesis 30:1 ev

  21. Hoe serieus kun je Papiaments nemen met woorden als menedzjur en Nie Jok Jenkies?

    Het Engelse woord file wordt fail in deze kleutertaal!

  22. Goed stuk, Dick Drayer. Je hebt overduidelijk een zeer gevoelige snaar geraakt bij het gros van de reaguurders.

    Dan even een reactie op “Jan”:

    Prima stuk van Dick Drayer, en inderdaad, de Curaoenaar is veel racistischer dan de Nederlander (de originele Europese Nederlander dan, die helaas een minderheid aan het worden is in ‘eigen’ land)”.

    Dan zeg ik vooral wat je laatste zin betreft: hoe kom je aan dergelijke onzin.

  23. Excellent artikel. Overgevoeligheid voor kleur is bekend in Curaçao. Hoe geïntegreerd men ook is en hoe vloeiend men Papiamento ook spreekt, dat schijnt niet te helpen. Daar hadden wij gelukkig in Aruba geen last van. Het werd gewaardeerd als makamba’s hun best deden de mores van het eiland te begrijpen en te volgen en de taal te spreken. Wellicht moet dushi Korsou een andere tactiek volgen? Want zo blijft kleur een twistappel. Terwijl wij allen naar Gods beeld en gelijkenis zijn geschapen. Of wel, behandel iedereen, zoals je zelf. Minacht niemand om zijn kleur of afkomst. Dat is minderwaardig en leidt tot haat zaaien tegen anderen. En moeten wij onze naasten niet lief hebben zoals wijzelf, zwart, wit of koffiekleurig? Renée van Aller & John de Vries

  24. haha Piet grappenmaker! In de lijst op wikipedia staan:
    * schotte
    * whiteman
    mooie reclame voor Curacao en toppers die zo in het buitenland voor een goede functie terecht kunnen!

  25. Ik heb goed nieuws voor Drechi di Bosnan, Menki Rooier,Rene Rosalia,Dwight Rudolphina,Juny Jozef,Carlos Monky en nog een paar anderen.
    Ghana (een land in Afrika voor alle duidelijkheid) heeft onlangs het volgende gepubliceerd :Wij Ghanezen waren een van de belangrijkste Afrikaanse landen wat slavenhandel betreft. Maar vanaf nu heeft onze regering een campagne gelanceerd om afstammelingen van alle afrikanen die gedwongen werden hun land te verlaten de volgende voorstel te doen
    Ghana heeft het jaar 2019 het jaar van de terugkeer genoemd.
    Ik heb verder gelezen dat er al een paar, voornamelijk, Afro-Amerkanen hiervan al gebruik hebben gemaakt.
    Je krijgt woonruimte, werk en eenmaal daar moet je wel je paspoort terugposten naar land van herkomst.
    Geen gezeur meer my friends.
    Ik een YDK heeft het hier naar mijn zin, dus dat geldt niet voor mei.

  26. Knoek ik begrijp best dat het verleidelijk is om dingen af te doen met simplistische uitspraken, maar zo zit de wereld niet in elkaar. Je zegt dat je relativeert en probeert dingen in een ‘juist’ perspectief te plaatsen maar direct daarna generaliseer je, vergroot je, en bagataliseer je. Niemand attribueert 100% alle problemen aan slavernij maar je kan de onderdrukking (die langer was dan alleen slavernij) ook niet afdoen met een “maar vanaf dat specifieke moment waren het alleen de donkere mensen die de macht hadden dus het is puur en alleen hun schuld dat bepaalde dingen niet goed zijn”. ALs je even nadenkt weet je dat dat onzin is en daarnaast vergeet je gemakshalve alle dingen die goed gaan in de Curacaose maatschappij. Natuurlijk valt er nog een heleboel te verbeteren, alleen God is perfect, net zoals in elk land ter wereld.

  27. @Drechi Pa Bosnan Tur: Dr Bob Pinedo is van voor het 1969 event dus eerder een Nederlander dan een YDK.
    Noem jij eens een succesvolle YDK na 1969 en na 2010 (dan helemaal een ramp)?

  28. Maarten Schaken, de best geintegreerde Nederlander…..,
    Laat me niet lachen. Hoe kan een Europese Nederlander die hier een paar jaar woont dit weten.
    Journalisten denken dat ze alles weten.

  29. @Drechi.
    De directe aanleiding van de opstand was gericht tegen de stagnatie in onderhandelingen over cao bij de Shell.
    De jaren erna bevestigd eens te meer dat eigen falen de schuld is van een ander en dat men blijft hangen in het verleden.

  30. @Koe en Bash
    Het is dit jaar precies 50 jaar geleden dat de zwarte bevolking in opstand is gekomen tegen de koloniale overheersers die niet 50, maar HONDERDEN jaren de bevolking hebben uitgebuit alsof het uit de mode ging….. “Tot hier” zeiden ze toen. Het was toen echt hollen geblazen, he jongens??
    Enne….. Is Professor Dr Bob Pinedo iluster genoeg om als YDK ook buiten de grenzen door de heren goedgekeurd te worden???
    De goede man is alweer terug uit Makambia………

  31. @Piet ik probeer de zaken juist te relativeren, in een juist perspectief te plaatsen als reactie op de YDK politicus die meent iedereen van alles in de schoenen te mogen schuiven maar zichzelf nooit een spiegel voorhoudt. Er is idd een koloniaal verleden geweest , maar het is te eenvoudig om álle problemen van de “black” ydk / community 100% te attribueren aan de europese kolonisatie. Sinds 1969 zijn onder “zwart” bewind een hoop zaken op Curaçao significant hard achteruitgegaan, van onderwijs, infrastructuur, zorg tot financiën , terwijl de bewindvoorders zich schandalig verrijkten ten koste van de bevolking.. Dus kortom, elk verhaal heeft 2 kanten, en het wordt steeds duidelijker dat de YDK / Curaçaosche politicus nog een hoop kan verbeteren als het om moreel en deugdelijke gedrag / bestuur gaat

  32. @Drechi.
    Je bent ook nog vergeten te melden dat vrijgekochte/vrijgelaten slaven op Curacao zelf slaven gingen houden en verhandelen.

  33. Drechi Pa Bosnan Tur: kan jij mij een voorbeeld vermelden van een succesvolle YDK in het buitenland? Over het algemeen is de YDK zeer gefrustreerd en wereldberoemd op Curacao, maar niemand die buiten Curacao ooit de YDK om advies vraagt.

  34. @John Bash:

    Jij hebt met dit laatste “huilie-huilie” verhaal van “het is niet mijn schuld” je dagelijkse grens/quota van B.S. bereikt Johnson.
    No more BS for today, PLEASE 🙂 🙂 🙂

  35. Een groot van de ydk heeft idd geen zelf reflectie. Een ander de schuld geven van eigen falen is de makkelijkste weg. Dit wordt door de heersende elite in stand gehouden.
    Drechi is daar een klinkend voorbeeld van.
    @Drechi, je vergeet te melden dat de slavenhandel mede in stand werd gehouden door de Afrikanen zelf.

  36. Mooi weer om de kleur verschil nadrukkelijk te zetten op wit en zwart, maar vergeet meneer de journalist Dayer heel eventjes dat op Curaçao de nazaten van de indianen zich ook nu YDK noemen. Om ook niet te vergeten de aziatiche gemeenschap op de eiland die zich ook YDK noemt. Man man dit noem ik een grote ommisie om 1e bewoners en andere immigranten gewoon eruit laten denkend die bestaan er blijkbaar niet. Maar iedereen kan fouten, ik zou zeggen volgende keer beter. Curaçao of men het wil of niet is multi kleurige samenleving want zwart en wit is zo saai. In heel Amerika is kleur verschil binnen geloosd vanuit de Europa, alleen als je wit of lichtere kleur heb bent mag betere positie bekleden in de samenleving, en is hedendaags in Europa nog actueler dan ooit, het is aan de YDK om de keuze te maken om deze slechte gewoonte niet meer na te leven.

    En @ Knoknoek over “de boze witte man demoniseren die de meest welvarende, sociale en humane samenlevingen heeft gesticht” dien ik ook helaas erop te aatenderen dat over de loop van geschiedenis verschillende groepen die het voor zeggen hadden, nu is de westerse samenleving groep aan beurt, maar voor hoe lang zal alleen de tijd het leren. Hiernaast in Amerika hebben de inheemse bevolking nog steeds de beste balans gevonden tussen economische voortuitgang en de milieu, terwijl jammer genoeg de huidie westerse samenleving niet meer weet hoe ze om moeten gaan met hun chemische afval, plastic soep, CO2 vervuiling, verslaving van olie, gas en drugs, enz. dus zo perfect en vooruitstrevend is dee westerse samenleving van de witten ook niet.

  37. @Knoek-koe:

    En dat maakt alles wat jullie uitgespookt hebben goed? Moet ik DAT uit jou betoog halen?
    Toe jullie de Indonesiers die overigens met kapmessen gewapend zich tegen jullie heldhaftig leger met geweren, kanonnen, revolvers ed geutileerd moesten verdedigen, waren het er geen 270 miljoen. Als je hun aantal toen afzet tegen de heel opportuun door jou genoemd aantal, dan nog zijn het er teveel, Held!!! Mussolini heeft het blijkbaar van jullie geleerd in zijn “Triomfantelijke veldslagen” in Ethiopie.
    Jij bagatelliseert het gebeuren met “onaangename incidenten”
    Waar was jullie heldhaftig leger toen jullie door de buren voor een “onaangenaam incident” werden gesteld? Of konden die jongens jullie wel aan?

    Nee Koe,…. Je hebt in mij een verkeerde YDK getroffen. Er is niets, maar dan ook niets waarmee jullie mij in ieder geval van jullie “superieuriteit” Zullen kunnen overtuigen. Jullie welvaart niet, jullie standvastige politieke partijen vol corrupte, laffe, arrogante, en grijpgrage leden, enfin niets!!!!
    En zeker je medestnders niet: Jan Klaasen niet, Henk, Lapdance, anyway, jullie allemaal in de “United Losers”-kliek hier op KKC niet.

  38. goed artikel van Drayer met talrijke referenties. Papiaments is vooral gepromoot om zo veel mogelijk “buitenstaanders” buiten de deur te houden. Jammerlijk gevolg is dat de economie is ingestort en alle buitenstaanders de schuld krijgen behalve de YDK zelf. Zelfreflectie is essentieel: zolang er geen succesvolle YDK in het buitenland zijn, ga dan niet afgeven op succesvolle buitenlanders in Curacao.

  39. Wauw, beetje jammer dat er zulke foute reacties komen op een gebalanceerd stuk over een heet hangijzer dat weinig aandacht krijgt in de Curacaose maatschappij. Die Jan een racist en Knoek-Koe een apologist.
    De onzin van die laatste persoon zie je ook in de alt-right movement in West Europa / NL, publiek voorgezeten in NL door Thierry Baudet. Cherry picking en quasi-intellectuele opmerkingen maken het grotere beeld niet waar, mensen.
    Landen die honderden jaren uitgebuit zijn kan je niet meten met dezelfde maatstaven als de landen die dat uitbuiten hebben gedaan over de rug van Afrika, Amerika, en het verre oosten. Net zoals je een socuaal-economisch onderdrukt segment van een samenleving niet kan vergelijken met de sociaal-economisch onderdrukkenden. SMH

  40. @Net goed voor jullie allemaal.

    “Nederlanders hebben een groot gedeelte van Nederlands Indië ( Indonesië) uitgemoord? Er wonen vandaag de dag 270.000.000 indonesiers in Indonesië, ik zeg niet dat er geen “onaangename incidenten hebben plaatsgevonden, maar dat een groot gedeelte van de indonesiers is uitgemoord is historisch incorrect.

    “Kun je nu ook een zwart gestuurd land noemen dat welvarend, democratisch en politiek stabiel is? ( HDI > 8, Democracy index > 8, corruption index < 70) ?

  41. @ jan, zéér politiek incorrect, en je haalt een paar zéér oncomfortabele punten aan, maar jammer genoeg lijkt dat wel de realiteit te zijn.

    @Net goed voor jullie allemaal
    Wou je zeggen dat de Afroïde bevolking zo vredelievend is? Nergens zoveel, despotische, genocidale maar vooral corrupte en incompetente leiders als in ( Afroïde ) afrikaanse landen.

    De twee welvarendste en meest ontwikkelde afrikaanse landen , Rhodesië / (Zimbabwe) en Zuid Afrika regresseerden na 15 zwart bestuur tot typische afrikaanse door criminaliteit en nepotisme geteisterde landen , waar de zwarte politici en politie zeer bruut en barbaars optreedt tegen de zwarte bevolking.

    In de USA, worden 54% van de moorden door jongere zwarte mannen gepleegd ( 6% van de bevolking).

    In Afrikaanse landen is het de normaalste zaak dat er lijfstraffen worden toegepast door zwarte leraren die leerlingen bruut met latten en stokken afranselen ( you tube african teachers beating students).

    Nergens worden zwarte burgers zo bruut en onmenselijk behandeld als in zwarte landen. Maar laten we vooral over de slavernij die 150 jaar geleden is afgeschaft blijven praten, en de boze witte man demoniseren die de meest welvarende, sociale en humane samenlevingen heeft gesticht.

    Wist je trouwens dat 30% van de zwarte amerikanen slaven bezat, versus 5% van de blanke amerikanen? , en dat 40% van de joodse amerikanen slaven bezat? Jawel, de joden, zei waren relatief zeer grote spelers in de slavernij.

  42. @Knoek-koe:
    MOET het “Afrocratisch” zoals jij dat noemt zijn? Mag het ook een “Blank” land zijn?
    Herrinnert U zich deze nog? Rusland!!!! Good enough “knoek-rund??”

  43. Noem mij één souverein “Afrocratisch” gestuurd land, dat bestuurskundig stabiel is, de democratische principes honoreert ( democratie index > 8), de universele mensenrechten respecteert, sociaal economisch welvarend is, ( human development index > 8) en waar de corruptie index niet onder de 70 komt.

  44. @Jan,
    Uitstekend verwoord Jan! Je hebt helemaal gelijk, ware het niet dat je een aantal kleine dingen vergeten bent erbij te vermelden.
    Je hebt wat dat betreft verzuimd erbij te vermelden dat jullie vooral de reeds door jou aangeprezen en befaamde “werkethos” hebben gebruikt om bijvoorbeeld een groot gedeelte van Nederlands Indie uit te moorden, enkel om de zo hoog in het vaandel staande “Nederlandse Handelsgeest” veilig te stellen. “Ja, wij jongens van de V.O.C.”……….

    Of dat jullie (hoe kan het ook anders 🙂 ) JAN Pieterszoon Coen, een ordinaire moordenaar, op plaatsen in de wereld hebben aangesteld waar “orde op zaken moest worden gesteld”
    En wat dacht je van een Peter Stuyvesant, een Piet Hein, een Admiraal de Ruyter, stuk voor stuk rasechte Nederlandse moordenaars die er behagen in schiepen om zwakkere tegenstanders met voeten te betreden.
    Om van de zo goed door jou soort weggecijferde slavenhandel maar niet te spreken.

    Maar toen jullie door een bevriende natie in een paar uur onder de voet werden gelopen, waren jullie oooo zo verontwaardigd, maar de overlopers waren talloos…….

    Zo zie je maar weer Jan: geef mij maar tien keer sprinten, dansen, en buiten de lijntjes lopen, en niet EEN keer de moordenaar uithangen, en als het er op aankomt jullie zelf op “Neutraliteit” te beroepen.

    Je hebt gelijk als je zegt dat ik terug val iets wat honderden jaren geleden is gebeurd, maar je was het schijnbaar vergeten, en ik zal er voor zorgen dat elke keer dat jij ons racistisch bejegent, ik jullie dit poepje (zeg maar gerust drol) zal laten ruiken Jan. Prohibido olvidar !!!!!!!!!!
    Have yourself a wonderful Sunday.

  45. Prima stuk van Dick Drayer, en inderdaad, de Curaoenaar is veel racistischer dan de Nederlander (de originele Europese Nederlander dan, die helaas een minderheid aan het worden is in ‘eigen’ land).

    En ook inderdaad, je ziet op het eiland duidelijk verschillen – en dan generaliseer ik – tussen het zwarte ras en witte ras. Waarbij het witte ras duidelijk betere eigenschappen heeft dan het zwarte ras. Voor wat betreft arbeidsethos en sociaal wenselijk gedrag. Maar het zwarte ras danst en sprint weer beter.

    Maar ook bij het sprinten heeft men moeite om binnen de lijntjes te blijven.

    De corrupte criminele porkeria in regering en Staten bestaat overigens ook voor 90% uit het zwarte ras, voor 95% gekozen door het zwarte ras.

Geef een reactie

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in

Lees ook

Meer recente reacties