27 C
Willemstad
• donderdag 28 maart 2024

Extra | Journaal 26 maart 2024

Elke werkdag het laatste nieuws van Extra, nu ook in het Nederlands. Bron: Extra

Democracy now! | Monday, March 25, 2024

Democracy Now! is a national, daily, independent, award-winning news program hosted by journalists Amy Goodman and Juan Gonzalez. Democracy Now!’s War and Peace Report provides our audience...

Extra | Journaal 25 maart 2024

Elke werkdag het laatste nieuws van Extra, nu ook in het Nederlands. Bron: Extra

Democracy now! | Friday, March 22, 2024

Democracy Now! is a national, daily, independent, award-winning news program hosted by journalists Amy Goodman and Juan Gonzalez. Democracy Now!’s War and Peace Report provides our audience...

Extra | Journaal 22 maart 2024

Elke werkdag het laatste nieuws van Extra, nu ook in het Nederlands. Bron: Extra

Democracy now! | Thursday, March 21, 2024

Democracy Now! is a national, daily, independent, award-winning news program hosted by journalists Amy Goodman and Juan Gonzalez. Democracy Now!’s War and Peace Report provides our audience...
- Advertisement -spot_img

Trouw | Tappen we straks energie uit de oceaan?

HomeMediaTrouw | Tappen we straks energie uit de oceaan?

Frank Straver

Hollandse Hoogte

Oceanen bevatten genoeg warmte en kou om de hele wereld van schone energie te voorzien. Dat zal niet zomaar gebeuren, weten ze ook wel bij Bluerise in Delft. Maar de start-up ziet zat kansen, te beginnen bij Curaçao en Jamaica.

Oceanen bevatten genoeg warmte en kou om de hele wereld van schone energie te voorzien. Dat zal niet zomaar gebeuren, weten ze ook wel bij Bluerise in Delft. Maar de start-up ziet zat kansen, te beginnen bij Curaçao en Jamaica.

De naam klinkt als een tropische cocktail. ‘Bluerise’. Het is een energiebedrijf, opgezet door techneuten van de TU Delft. Maar die associatie met zon, zee, en verkoeling in vloeibare vorm klopt prima. Bluerise richt zich op de winning van energie (kou vooral) uit tropische oceanen. De eerste projecten komen eraan: bij Curaçao en Jamaica.

“Het gaat gebeuren”, glundert medeoprichter van de start-up, Remi Blokker. Hij zit in het kantoor van Yes Delft, een verzamelkantoor van allemaal slimme bedrijfjes van oud-TU-studenten. “We moeten binnenkort plaatsmaken”, zegt Blokker. Bluerise bestaat zeven jaar, telt tien man personeel. Een soort puber. Aardig volwassen, klaar om uit te vliegen.

Airco’s overbodig?
Plastic in zee, dat is doorgaans foute boel. Maar voor Bluerise behoort dat tot de kern van de technologie. Gigantische buizen, van een onverwoestbaar plastic, wil het bedrijf in zee aanleggen om energie te winnen. “Uit de bovenste zeelaag, waar toeristen graag in dobberen, gaan we warmte halen.” Door met het warme water, zeker een graadje of 25 Celcius, ammoniak te laten verdampen gaat een generator draaien. Die maakt stroom. Verder haalt Bluerise, van kilometers diepte, ook ijskoud water omhoog. Bruikbaar voor directe koeling van huizen en gebouwen, via buizen. Dit maakt stroomslurpende airco’s overbodig.

Bij de TU Delft staan twee schaalmodellen, waarbij een waterbak voor oceaan moet doorgaan. De proefopstelling bewijst dat het kán. Heel belangrijk, zegt Blokker, om mensen te overtuigen van de kansen. “Maar wij blijven hier niet de hele dag in het lab zitten. We zijn volop bezig met de voorbereiding van echte projecten.” De aanleg van de projecten op Curaçao en Jamaica moet komend jaar starten, zodat ze in 2019 draaien. Beide systemen beginnen met een vermogen van elk 500 kilowatt, met de diepzeekoeling erbij goed voor energielevering aan totaal drieduizend huizen.

Kosten: 40 miljoen dollar per systeem. Bluerise is bezig om leningen te regelen bij de bank. Lokale overheden werken al mee. Aktes van ‘geen bezwaar’ zijn binnen. “Onze plannen zijn niet omstreden”, aldus Blokker. De impact op natuur en zeeleven is volgens hem minimaal. De aanleg moet wel zeer secuur gebeuren, zodat er geen koraal geraakt wordt.

Het beoogde werkgebied van Bluerise zit bomvol natuurpracht in zee. Als alle dure leidingen en pompen eenmaal geplaatst zijn, door offshore schepen die ook olie- en gasbuizen plaatsen, is het aansluiten van extra huizen en gebouwen relatief goedkoop. De eilanden kunnen volledig gaan draaien op zee-energie.

“Dat is wel het mooiste van oceaanenergie”, zegt Blokker. “Zo’n systeem draait 24 uur per dag, vrijwel zonder effect van seizoenswisselingen.” Heel anders dus, zegt hij, dan bij andere soorten schone energie zoals wind en zon. Die energie is er niet altijd, en komt met pieken. Dat leidt ertoe dat, zeker bij eilanden die geen energie bij de buren vandaan kunnen halen, vaak dieselgeneratoren aan moeten zetten als er even geen zonne- of windenergie is. Vervuilend dus. Blokker: “Dat heb je niet bij Otec.”

Niet nieuw
Otec, dat staat voor: ocean thermal energy conversion. Die term komt niet van Bluerise, die bestaat al decennia. Het principe waar het bedrijf uit Delft mee werkt is niet nieuw. Daar is Blokker ook helemaal niet geheimzinnig over. Een jaar of tien geleden, toen Blokker stopte met een baan in ‘smart homes’ wilde hij iets anders. “De wereld zag er droevig uit, vond ik.” Het was die tijd dat Al Gore net met zijn film ‘An Inconvenient Truth’ kwam. “Ik wilde bijdragen aan nieuwe hoop, met een nieuw duurzaam alternatief.”

Hij bezocht een Amerikaans congres over energie uit water. Blokker was direct hooked. Hij heeft met zijn team de wetenschappelijke Otec-papieren van de plank gehaald, die volgens hem overal in onderste laatjes zijn beland. Het Amerikaanse leger experimenteerde er in de jaren tachtig wat mee, om militaire bases van energie te voorzien, zonder afhankelijkheid van olie- en gastoevoer. Ook Frankrijk, ten tijde van Sarkozy nog, bekeek de opties. Het bleef bij kleine probeersels.

Het is een misverstand, zegt Blokker, dat het buizensysteem helemaal niet zo duurzaam is omdat het veel energie kost om water omhoog te pompen. “Je drijft het aan met een zuigpomp. Het drukverschil regelt de rest.”

De aandacht voor Otec neemt weer toe. De Franse industriegigant Naval Energy, bouwer van onderzeeboten, werkt eraan. Net als straaljagerfabrikant Lockheed. Geen bedreigende concurrentie, zegt Blokker. “In deze startfase zeg ik: hoe meer bedrijven met zee-energie bezig gaan, hoe beter.”

Natuurlijke energie
Blokker droomt al van grote systemen, die commercieel draaien. Bij Japan, Taiwan, Latijns Amerika, de oostkust van Afrika, de Verenigde Staten. Het is tijd om de potentie van de oceaan nu echt te benutten, zegt de ondernemer. Dat deze techniek de heilige graal is, dat wil hij zeker niet beweren. Ja, er zit genoeg energie in zee om de hele wereld te voorzien. Maar dat geldt ook voor wind en zon. De kunst zit hem in het oogsten van de vrachtlading natuurlijke energie die aanwezig is. “Otec zal een deel worden in de duurzame energiemix.” Naast windmolens, zonne-energie, aardwarmte en alle andere schone middelen. Alle duurzame energie is nodig, zegt hij, om een einde te maken aan fossiele vervuiling.

“Als kind, toen ik uitvinder wilde worden, las ik al over de mogelijkheden, in de Kijk”, zegt Blokker. “Het fascineerde me toen al mateloos.” Energie uit getijden en golfslag halen, dat doen bedrijven inmiddels hier en daar.

Dat oceaanenergie, de warmte en kou, inmiddels niet wat hoger op de agenda staat verbaast Blokker wel, gezien de urgentie van het klimaatprobleem. “Techniek is het probleem niet bij Otec hoor”, zegt hij. “En de financiën ook niet.” Maar het oceaansysteem is toch peperduur, in euro’s per huishouden? Ja, maar door de fulltime draaitijd zijn de kosten er snel uit, zegt Blokker.

Goedkoper
Bovendien kan de techniek goedkoper worden, door opschaling en doorontwikkeling. Kijk naar windenergie, zegt hij. Dat was in de beginfase ook nog duur en kleinschalig. Maar omdat landen, in Europa vooral Denemarken, ook bij lage olieprijzen stug volhielden is windenergie nu een bloeiende sector. Zonnepanelen: zelfde verhaal. Duur in de beginjaren, een bron van heel wat faillissementen. Maar nu booming en rendabel. Dat is, hopen ze bij Bluerise, het voorland van de oceaanenergie.

‘Voorlopig een niche’
Oceaanenergie uit watertemperaturen is wereldwijd op meerdere plekken aantrekkelijk, reageert hoogleraar klimaat Pier Vellinga, nummer 46 in de Trouw Duurzame 100. “Vooral daar waar een duidelijke vraag naar energie is, er tegelijkertijd weinig aanbod is, en er daarnaast diep water vlakbij aanwezig is waarin sprake is van een flinke temperatuurgradiënt.”

De kleine tropische eilanden waar Bluerise wil beginnen voldoen aardig aan die omschrijving. Maar er zijn niet veel plaatsen waar dit voor geldt, zegt Vellinga. “Zeer waarschijnlijk kan deze vorm van energie niet gemakkelijk concurreren met zon en wind energie.” Deze vormen van duurzame energie zijn al volwassen. Ze worden steeds goedkoper door schaalvoordelen.

“Bij energie uit de temperatuurgradiënt van oceanen zal die schaalfactor niet snel gaan tellen”, denkt Vellinga. “Daarom zal deze vorm van energiewinning vooralsnog een niche-activiteit blijven.” Technisch kan energiewinning uit water goed, aldus de hoogleraar. In Rotterdam en Amsterdam staan al gebouwen die kou onttrekken uit rivierwater en meren.

Bron: Trouw

1 reactie

Geef een reactie

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in

Zoeken

Recente reacties