Dick Drayer
De Julianabrug is nu een van de bezienswaardigheden van Curaçao, met een prachtig uitzicht. Maar vijftig jaar geleden stortte hij in elkaar. Er vielen vijftien doden.
De paniek was groot, op de ochtend van maandag 6 november 1967 in Willemstad. Om tien voor acht markeerde een verwoestend geluid van knarsend staal het einde van de Julianabrug in aanbouw. “Een donderend geraas, de aarde trilde als bij een aardbeving”, herinnert Petra Kleinmoedig (90) zich. “Ik was aan het baden, bijna naakt rende ik naar buiten, met alleen een badjas aan.”
“Ik heb dat geluid nooit meer gehoord, verschrikkelijk. Heel Willemstad was in shock.”
Mirna Martis
Naast de arbeidersopstand van 30 mei 1969 wordt deze gebeurtenis nog steeds gezien als de grootste ramp uit de Curaçaose geschiedenis. Vijftien mensen kwamen om, onder wie ook zes Europese Nederlanders.
Petra woont in Fleur de Marie, een wijkje dat onderdeel is van het stadsgedeelte Scharloo in Punda. Ze kijkt uit over de Annabaai en ziet aan de overkant Otrobanda liggen. Het wijkje ligt op het natuurlijke talud van de Julianabrug. “Buiten renden mensen in paniek alle kanten op. Ik keek naar boven en zag dat de brug weg was.” Buurvrouw Mirna Martis (76) dacht ook aan een vliegtuig. “Ik heb dat geluid nooit meer gehoord, verschrikkelijk. Heel Willemstad was in shock.”
Pontjesbrug
In de jaren zestig was de olie-industrie booming. Enorme tankers voeren in steeds hogere frequentie de Annabaai in en uit, op weg naar Shellraffinaderij of terug de zee op. De enige verbinding tussen Punda en Otrobanda was de beroemde drijvende pontjesbrug, de Emmabrug.
“Die stond meer open dan dicht. De verkeersdruk in de binnenstad was enorm”, vertelt Jessica Smits van het Nationaal Archief in Willemstad. Zij doet archiefonderzoek naar de ramp met de Julianabrug. Curaçao was destijds welvarend: elf procent van de mensen op het eiland had een auto. “Vergelijk dat met Nederland, waar maar vijf procent van de mensen een auto had.”
In 1962 werd begonnen met het grondwerk, onder verantwoordelijkheid van Rijkswaterstaat. De brug bestond uit vijftig stalen secties. Die werden in Nederland gebouwd en per schip naar Curaçao vervoerd. “Nadat de bruglandhoofden in 1966 waren afgebouwd, begon het werk om de 25 secties aan de Punda-zijde te monteren”, zo meldt het Nationaal Archief. “Bij het aanbrengen van sectie 23, brak op 6 november 1967 de verankerde ophanging van deze brughelft en kwam 1600 ton staal met donderend geraas naar beneden vallen.”
De vraag naar de oorzaak en de schuldvraag zijn in de loop der jaren naar de achtergrond verdwenen. “Toch zijn er drie rapporten verschenen die een antwoord geven”, zegt onderzoeker Jessica Smit. “Maar die zijn nooit publiek gemaakt.”
Het derde rapport, van professor dr. A.J. Zuithoff, is heel expliciet. Rijkswaterstaat heeft de brug met 28 dikke, lange staalkabels verankerd in een betonnen blok in de grond. Zestien daarvan waren gebroken.” Zuithoff concludeert na onderzoek dat er ter plaatse hechtlassen zijn aangebracht om de kabels op hun plaats te houden tijdens het storten. “Die hechtlassen hebben de treksterkte en de buigkracht van het hoogwaardig staal op noodlottige wijze beïnvloed”, zo staat in het rapport.
“1600 ton staal kwam met een donderend geraas naar beneden.”
Nationaal Archief
Vandaag herdenkt Curaçao de ramp met de Julianabrug vijftig jaar geleden. Donderdag publiceert Smits haar bevindingen en kunnen de geschiedenisboekjes worden herschreven. Voor Petra Kleinmoedig maakt dat geen verschil, zij heeft de brug nooit op durven gaan. “Ik heb nog steeds angst als ik terugdenk aan die dag in 1967.”
Hoogste brug in het Caribisch gebied
De Julianabrug is een van de drie markantste punten van Curaçao, naast de huisjes op de Handelskade en de olieraffinaderij in het Schottegat. Na de ramp werd de brug herbouwd. Hij was klaar in 1972, maar de aanleg van toegangswegen duurde toen nog twee jaar. De brug is bijna 500 meter lang en met ruim 56 meter de hoogste in het Caribisch gebied. De brug is alleen bestemd voor autoverkeer; vanwege de beweeglijkheid van de constructie is voetganger- en fietsverkeer verboden.
Bron: Trouw
Wij hadden op 6 november graag bij de herdenking geweest maar wegens gezondheids redenen kon dit niet.
Mijn vrouw haar vader is bij de ramp met de brug om het leven gekomen , zijn naam Frans van Daele , uit Vlissingen Nederland.
Mijn vrouw heeft een reactie met foto’s op Facebook geplaatst in de hoop dat iemand daar iets aan heeft.
Zijn benieuwd naar het verslag van Jessica Smit.