Door: Marjolein Van De Water | Volkskrant
Het blokkeren van de Spaanstalige CNN op de televisie in Venezuela, betekent vrijwel het einde van de onafhankelijke nieuwsvoorziening in het land.
De autoriteiten in Caracas kondigden donderdag aan ook de livestreaming van CNN op YouTube te willen blokkeren. Het zijn de jongste stappen van de Venezolaanse kruistocht tegen onafhankelijke media.
Ook andere televisiezenders, kritische kranten en websites zijn de afgelopen jaren effectief de mond gesnoerd. ‘Venezuela is een zeer vijandige omgeving voor journalisten’, zegt Carlos Correa, directeur van de persvrijheidsorganisatie Espacio Publico, vanuit zijn kantoor in het centrum van Caracas. ‘De afgelopen jaren legde de regering de nationale media aan banden. Veel Venezolanen hebben toen hun heil gezocht bij internationale media, maar ook die zijn nu steeds vaker doelwit. Alleen al in het afgelopen jaar zijn zeventien buitenlandse verslaggevers het land uitgezet.’
President Nicolás Maduro had de blokkade van CNN zondag al aangekondigd. ‘Weg met CNN, weg uit Venezuela’, riep de president in zijn wekelijkse televisieprogramma. ‘Laat CNN zich niet bemoeien met Venezolaanse zaken.’
CNN was de enige televisiezender die nog kritisch verslag deed van de ontwikkelingen in het socialistische land
Volgens Maduro verspreidt de zender nepnieuws om de regering en de socialistische revolutie in diskrediet te brengen. De directe aanleiding van zijn woede was een reportage waarin onder meer vice-president Tareck El Aissami in verband wordt gebracht met handel in valse paspoorten.
Sinds woensdagavond staat het kanaal op zwart, waarna CNN een livestream opende op YouTube. Gisteren liet Andrés Méndez, directeur van de Telecommunicatie Commissie Conatel weten dat hij bezig is ook dat kanaal te blokkeren. Journalisten togen naar het kantoor van Conatel in Caracas om te protesteren tegen de maatregel. Ze werden daar geïntimideerd door leden van colectivos, gewapende knokploegen die door de regering zijn opgericht ‘om de revolutie te verdedigen’.
De blokkade van de Spaanstalige CNN is een aderlating voor de informatievoorziening in Venezuela. CNN was de enige televisiezender die nog kritisch verslag deed van de ontwikkelingen in het socialistische land.
Gedrukte pers
In 2014 haalden de autoriteiten de Colombiaanse nieuwszender NTN24 al uit de lucht, nadat de zender uitgebreid verslag had gedaan van anti-regeringsprotesten. Een jaar eerder kochten regeringsgezinde investeerders tv-kanaal Globovision. De overige zenders volgen in hun berichtgeving de lijn van de regering.
Ook de gedrukte pers heeft het moeilijk. In Venezuela wordt vrijwel niets meer geproduceerd, het land is volledig afhankelijk van de import. Door de scherp gedaalde olieprijzen is er een nijpend gebrek aan dollars, waardoor er grote schaarste is ontstaan. Papier om kranten en tijdschriften te drukken is dan ook steeds moeilijker verkrijgbaar.
De regering heeft inmiddels een monopolie op de papierverkoop. Kritische kranten hebben geen toegang, en op de zwarte markt is papier onbetaalbaar. ‘Het medialandschap is heel klein geworden’, aldus Correa. Hij haalt een Carabobeño uit de kast, een krant die al bijna honderd jaar bestaat. ‘Dit is de Carabobeño van vorige week. Het is de laatste editie, ze kunnen geen papier meer krijgen’, zegt hij met spijt in zijn stem. ‘Het was een dagblad, toen werd het een weekblad, nu gaan ze online verder.’
De regering heeft toegegeven duizend websites te hebben geblokkeerd. Het gaat van kwaad tot erger
Verschillende voorheen kritische media zijn opgekocht door aan de regering gelieerde personen of bedrijven. Daarnaast zijn alle radio- en televisiezenders verplicht regeringspropaganda uit te zenden. Maduro onderbreekt dan de reguliere programmering om live een decreet uit te vaardigen, of de bevolking te vertellen over de laatste verworvenheden van de Bolivariaanse revolutie.
‘Ook zelfcensuur is een groot probleem’, aldus Correa. ‘Over sommige onderwerpen wordt simpelweg niet bericht, uit angst voor maatregelen.’ Veel journalisten die weigeren zich aan te passen aan de nieuwe regels op de redactie zijn online actief geworden. Maar ook daar probeert het autoritaire regime in te grijpen. ‘De regering heeft toegegeven duizend websites te hebben geblokkeerd’, aldus Correa. ‘Het gaat van kwaad tot erger.’
Sheila Sitalsing: ‘Er zijn geen kogels nodig om een land kapot te maken‘
Wie wil zien hoe een land dat eens een welvarende olienatie was in ellendige stukjes uiteenvalt, zou de korte berichten uit Venezuela moeten lezen die Hannah Dreier, correspondent voor het persagentschap Associated Press, op Twitter post. AP verzamelde ze onder de noemer Venezuela undone, a year of chaos in tweets en dat levert adembenemende leeskost op.
Bron: Volkskrant