Column Martin Sommer
Waarom zo somber, vroeg Margalith Kleijwegt in het Amsterdamse etablissement De Plantage. Het was voorjaar, de vogels fladderden in de zon. Een verwarrende vraag. Hoe kon je niet somber zijn?
We bespraken het rapport 2 Werelden, 2 Werkelijkheden over de multiculturele perikelen in het onderwijs, dat ze onlangs publiceerde. Zelf was ze niet somber. Ze vertelde over een islamitische vriendin, best orthodox, met hoofddoek en alles, die haar dochter niet op een islamitische school had gedaan, maar op een prot. chr. school. Een overwinning, vond Margalith. Er gaat ook veel goed.
Het went niet dat islamitische jongeren denken dat de aanslag op Charlie Hebdo niet is gebeurd.
Ken je veel moslims, vroeg ze. Nee, dat niet. Ik had haar rapport gelezen. Het is een publicatie van het ministerie van Onderwijs en ook zo vormgegeven, in de vierkleurendruk van de vooruitgang. Maar de inhoud was een kaakslag. Wel dapper van minister Bussemaker dat ze een journaliste die er in haar boeken (Onzichtbare ouders, Familie is alles) niet omheen draaide, op scholen af stuurde om op te tekenen hoe allochtoon en autochtoon in het leven staan.
Ze had in vrijheid alles opgeschreven, was op vier hbo’s geweest, acht mbo’s, vijf vmbo’s, had met studenten en docenten gesproken, schoolbegeleiders, uren achter in de klas gezeten. Haar onderzoek had ze gedaan ná Charlie Hebdo, maar vóór de Bataclan. Het rapport was vóór Brussel uitgekomen.
Die aanslagen zijn natuurlijk funest voor de verhoudingen, verzuchtte ze. Toen ik het rapport uit had, kon ik dat beamen. Het went niet dat islamitische jongeren denken dat de aanslag op Charlie Hebdo niet is gebeurd. Of dat 9/11 de schuld is van zionisten en Amerikanen. ‘Zulke lieve meisjes’, zegt een vmbo-docente in het boekje, maar ze vertellen wel dat de aanslagen in Parijs waren verzonnen. De politieman die zogenaamd was doodgeschoten, was niet dood. Er lag immers geen bloed op straat.
Hoe moet een samenleving functioneren als de feiten facultatief zijn geworden?
Het is schokkend, ook in de wetenschap dat de halve islamitische wereld er zo over denkt. Over de ondermijnende werking waren we het snel eens. Discussie over handen schudden of respect voor Erdogan is tot daaraan toe. Maar hoe moet een samenleving functioneren als de feiten facultatief zijn geworden. Kunnen we elkaar op zijn minst vinden in het feit dat er doden zijn gevallen, vroeg Margalith zich retorisch af. Nee dus. Docenten op de betrokken scholen zitten met de handen in het haar. Hebben het over ‘klein houden’, dan is het overzichtelijk. Ik zie niet hoe je het domweg ontkennen van ontwrichtende aanslagen klein kunt houden.
Het spiegelbeeld gebeurt ook. Autochtone jongeren geloven niet dat het jongetje Aylan op het Turkse strand echt dood was. Ik las dat op mijn beurt vol ongeloof. Kleijwegt bezwoer me dat ze dit verhaal op vier opleidingen had gehoord, van Hengelo tot Leiden. Studenten dachten dat de foto van Aylan in scène was gezet, om de bereidheid vluchtelingen op te nemen een handje te helpen. 60 procent zou hier PVV stemmen, somberde een docent in Twente.
De docenten stemmen het somberst
2 Werelden, 2 Werkelijkheden, het klinkt zo onschuldig. Ze staan frontaal tegenover elkaar. De autochtone jongeren aan de ene kant, de allochtone aan de andere. De Hollandse studenten vielen van hun stoel, vertelde een docent, toen in de klas werd gezegd dat ‘Charlie Hebdo’ een complot van zionisten was. Daarna vroegen ze verveeld of ze weer verder konden met de les. Weer allemaal PVV-kiezers erbij, zei de docent.
Dat studenten zo denken is al erg genoeg. Maar de docenten stemmen het somberst. Er is veel ‘handelingsverlegenheid’, schrijft Kleijwegt. Dat is het modewoord voor als ze het niet meer weten en maar laten lopen. Een docente voelt zich gesterkt in haar wanhoop omdat Trudy Coenen, voormalig docent van het jaar op een zwarte school, op tv had gezegd dat ze het na ‘Charlie Hebdo’ ook niet meer zag zitten.
Weer andere docenten geloven ook zelf het Achtuurjournaal niet meer
Sommigen zijn stoer. Studenten moeten leren luisteren naar waarheden die de hunne niet zijn, of zich ten minste in elkaar verdiepen, zegt een docent. Wij zijn de autoriteit en wij moeten ze de weg wijzen, zegt een andere. Maar de meesten hebben het heel moeilijk met de actualiteit. Ze gaan het nare gesprek uit de weg, willen geen conflict, de lontjes zijn zo kort. Of zeggen dat die allochtone jongeren het al zo moeilijk hebben.
Zelf hoorde ik over een kennis die op de pabo een werkstuk wilde maken over de bejegening van homoseksuele leraren op een zwarte en een witte school. De leiding keurde het idee af: liever niet zo’n moeilijk onderwerp.
Weer andere docenten geloven ook zelf het Achtuurjournaal niet meer. En vinden dat de waarheid van de ander nu eenmaal bestaat. En als die denkt dat 9/11 het werk is van zionisten, is dat zijn goed recht. Ze zijn postmodern geworden, afgegleden van het idee dat opvattingen vrij zijn, naar het idee dat alle opvattingen evenveel waard zijn.
Als alles even waar is, is er geen gesprek meer mogelijk
Iedereen in zijn waarde laten, betekent iedereen zijn waarheid laten. Dat klinkt respectvol, maar is een hellend vlak, zoals Margalith Kleijwegt terecht schrijft. Zo dreigen we te belanden in het feitenvrije onderwijs. Dat lijkt mij het verzaken van de primaire taak van de docent, onderscheid leren maken tussen wat juist is en wat niet. Als alles even waar is, is er geen gesprek meer mogelijk. En heb je ook geen enkel verweer tegen fundamentalisten. Waar zou je dat verweer in moeten grondvesten?
Ooit hadden we de multiculturele ideologie, uit postkoloniale schaamte en hang naar vrolijke exotiek. Die tijd is lang voorbij, maar het multiculturalisme is gebleven. Niet meer uit overtuiging maar nu uit angst en ongemak. Ondanks het voorjaar kan ik er geen vooruitgang in zien.
Bron: Volkskrant
achterhalen wie er precies achter aanslagen zit is razend moeilijk.
Misschien moeten er meer lessen gegeven worden over het historische feit
dat nu en door de eeuwen heen grootmachten etc er niet voor terug deinzen
de meest afgrijselijke akties aan te sturen.
Wissel de foto van het jongetje in voor de foto’s van halfdood geslagen bejaarden. Bejaarden die slachtoffer zijn geworden van allochtone Nederlanders. Maar dat is niet politiek correct, dus moffelen ze deze slachtoffers onder het tapijt.