Door: Marjolein Van De Water
Miljoenen Venezolanen zijn de afgelopen jaren hun land ontvlucht vanwege de diepe economische crisis. De meesten gaan naar Colombia. In de grensstad Cúcuta leidt dat tot grote problemen, zoals stijgende criminaliteit.
Er voltrekt zich een ‘humanitaire ramp’ aan de grens van Colombia en Venezuela. Dat zei David Beasley, directeur van het Wereld Voedsel Programma van de Verenigde Naties WFP. ‘Ik denk niet dat de wereld zich realiseert hoe ernstig de situatie is’, aldus Beasley maandag na twee dagen te hebben gesproken met Venezolaanse migranten in de Colombiaanse grensstad Cúcuta. ‘Dit kan uitgroeien tot een ramp van ongekende grootte voor het westelijk halfrond.’
De afgelopen jaren zijn miljoenen Venezolanen op de vlucht geslagen. Hun land gaat gebukt onder een diepe economische crisis: vorig jaar was de inflatie 6.000 procent, voedsel en medicijnen zijn steeds schaarser en voor een groot deel van de bevolking onbetaalbaar geworden. Uit een recente studie van Venezolaanse universiteiten blijkt dat 87 procent van de bevolking in armoede leeft en dat Venezolanen vorig jaar gemiddeld 11 kilo afvielen.
De VN Vluchtelingenorganisatie roept de internationale gemeenschap op om Venezolanen toegang te bieden tot asielprocedures. ‘Gezien de situatie in Venezuela is het van belang dat zij niet gedeporteerd worden’, aldus woordvoerder Aikaterini Kitidi gisteren op een persconferentie in Genève. Kitidi bewierookte Latijns-Amerikaanse landen als Peru, waar de autoriteiten een speciale verblijfs- en werkvergunning in het leven hebben geroepen voor Venezolanen.
Venezolaanse vrouwen en meisjes zien zich genoodzaakt in de prostitutie te werken of vallen in handen van vrouwenhandelaren. Mannen worden gerekruteerd door drugshandelaren
Ook Colombia voelt een morele plicht zijn buren bij te staan, omdat sinds de jaren zeventig miljoenen Colombiaanse oorlogsvluchtelingen onderdak kregen in Venezuela. Maar vanwege de massale instroom heeft het land vorige maand toch de regels aangescherpt. Venezolanen krijgen nu minder makkelijk een werkvergunning en moeten een paspoort kunnen laten zien bij de grens in plaats van alleen een identiteitskaart.
Desondanks verdringen dagelijks tienduizenden Venezolanen zich op de Simon Bolivar brug die de Venezolaanse stad San Antonio verbindt met Cúcuta. Sommigen komen alleen om eten te zoeken en reizen ‘s avonds weer terug. Anderen blijven en slapen op straat. Vrouwen staan in de rij om hun lange haren voor een prikkie te verkopen aan Colombiaanse handelaren, die het gebruiken voor de productie van pruiken en extensies. Kinderen bedelen bij stoplichten en zoeken in afval naar etensresten.
Volgens cijfers van de Colombiaanse migratiedienst zijn alleen al vorig jaar zo’n achthonderdduizend Venezolanen op legale wijze Colombia binnengekomen. Een deel van hen reist door naar andere bestemmingen als Ecuador, Peru en Argentinië, maar de meerderheid probeert te overleven in Colombia. Ziekenhuizen in de grensstreken kunnen de toestroom onmogelijk aan.
De situatie leidt ook tot sociale problemen. Venezolaanse vrouwen en meisjes zien zich genoodzaakt in de prostitutie te werken of vallen in handen van vrouwenhandelaren. Mannen worden gerekruteerd door drugshandelaren. ‘In de grensgebieden zijn de meeste leden van criminele organisaties nu Venezolanen’, zei Wilfredo Cañizares, directeur van mensenrechtenorganisatie Progresar. ‘De migrantencrisis heeft een grote invloed op de veiligheid in steden als Cúcuta.’
President Maduro van Venezuela geeft de Amerikanen en de oppositie de schuld van de crisis in het land
WFP directeur Beasley roept de wereld op financiële hulp te verschaffen, zodat Colombia de migranten eten en onderdak kan bieden. ‘Venezolanen gaan dood van de honger’, zei hij. Het liefst zou Beasley in Venezuela zelf aan de slag gaan, maar president Nicolás Maduro weigert internationale hulp toe te laten. Volgens Maduro proberen landen als de Verenigde Staten via hulpprogramma’s het land binnen te komen om zijn socialistische regering omver te werpen.
Maduro koestert, net als zijn in 2013 overleden voorganger Hugo Chávez, een diep wantrouwen tegen de Verenigde Staten. Venezuela is eind jaren negentig veranderd in een socialistisch land en de Amerikanen hebben sindsdien de oppositie gesteund in haar pogingen het tij te keren. Zonder succes overigens. De socialisten hebben de absolute macht in het land, van een democratie is allang geen sprake meer.
Maduro geeft de Amerikanen en de oppositie de schuld van de crisis in het land; ze zouden ‘een economische oorlog’ voeren met als doel hem ten val te brengen. In het geval van Beasley is Maduro extra wantrouwig. Beasley is een doorgewinterde Republikein, oud-gouverneur en trouw bondgenoot van president Donald Trump. Zaterdag maakte Trump bekend in april een bezoek te brengen aan Colombia. Drie dagen later kwam Beasley met zijn noodkreet.
Bron: Volkskrant