Ben van Raaij

Even bellen met correspondent Marjolein van de Water in Caracas, Venezuela. Daar houden zowel aanhangers van oppositieleider en interim-president Juan Guaidó als van de belaagde president Nicolas Maduro zaterdag grote demonstraties.

Hoe is de situatie vandaag in Caracas?

‘De hele stad is in de ban van twee grote nieuwe demonstraties. Een demonstratie in het deel van de stad dat vanouds een bolwerk is van de oppositie, maar waar nu mensen van overal vandaan zich hebben verzameld. En een andere demonstratie in het centrum van de stad bij het regeringspaleis, waar het vol staat met honderden bussen die uit het hele land aanhangers van Maduro hebben aangevoerd.’

En hoe is de stemming bij de mensen?

‘Bij de oppositie is de sfeer uitgelaten en hoopvol. Mensen hebben het gevoel dat het eind in zicht is, dat er verandering zit aan te komen, dat het nog maar een kwestie van weken is. Als je met mensen praat hoor je dat ze ook heel veel vertrouwen hebben in de steun van de internationale gemeenschap.

‘Aan de regeringskant heb je twee categorieën mensen. Je hebt de mensen die echt in de revolutie en het regime geloven, en de crisis zien als een economische oorlog gevoerd door krachten van buiten. En dan heb je de mensen die zijn bang gemaakt en geronseld, en dus min of meer gedwongen meedoen: mensen die bij de overheid of de staatsoliemaatschappij werken, mensen met een sociale huurwoning.’

Groeit het momentum voor een politieke omwenteling?

‘Zo voelt het wel. Vandaag (zaterdag) heeft generaal Francisco Yánez in een videoboodschap op internet als eerste hoge militair de kant van oppositieleider Guaidó gekozen, vanwege de machtige positie van het leger een belangrijke doorbraak. Ook werd bekend dat de politie in de provincie Lara heeft verklaard zich niet meer te zullen laten inzetten om demonstraties te onderdrukken.

‘Een belangrijke ontwikkeling is ook dat Guaidó heeft aangekondigd dat de humanitaire hulp uit het buitenland op gang komt. Zo zouden hulpverleners met voorraden al klaarstaan aan de Braziliaanse grens en op de Caribische eilanden, waarschijnlijk Curaçao en Aruba. Dat zou ook een doorbraak zijn. Aan de andere kant: als er straks door de oliesancties straks geen benzine meer te krijgen is, kun je binnen de kortste keren nog meer chaos verwachten.’

Wat gaat er komende dagen gebeuren? Wordt het gewelddadig?

‘Dat is moeilijk te zeggen. Ik verwacht niet dat er op korte termijn een Amerikaanse militaire interventie komt, ondanks het wapengekletter van president Trump. Weinig landen in de regio zijn daar voor. Maduro staat wel steeds meer met zijn rug tegen de muur. Als dadelijk door de sancties zijn inkomsten uit corruptie wegvallen, zullen zijn binnenlandse bondgenoten hem in de steek laten, zoals ratten het zinkende schip.

‘Er is ook nog een door de katholieke kerk gesteunde beweging die streeft naar een soort middenweg, en probeert bloedvergieten te voorkomen. Mexico en Uruguay steunen die krachten. Ze hebben op 7 februari een top belegd. Het is moeilijk te zeggen of zulke initiatieven nog verschil kunnen uitmaken.’

Is het einde voor dictator Maduro in zicht?

‘Ik denk niet dat het nog lang duurt. De taktiek van Guaidó is heel slim. Hij zet steeds de juiste stappen, door nieuwe aankondigingen te doen, goed nieuws te brengen, te laten zien dat hij al bezig is het land weer op te bouwen. Hij roept niet zoals eerdere oppositieleiders alleen maar wat. Dat is belangrijk: Guaidó geeft de mensen hoop, en dat zal uiteindelijk de doorslag geven.’

Honderden arrestaties, tientallen doden: achter de beelden van de massademonstraties in Caracas gaat een repressiecampagne schuil van de ordetroepen van de Venezolaanse president Maduro. Zo proberen ze de protesten te stoppen. Familieleden van gedode of verdwenen demonstranten vertellen hoe de militairen dat aanpakken. ‘Ik kan hier niet over zwijgen. Hoeveel andere jongens gaan ze nog vermoorden?’

Bron: Volkskrant