Kees Broere

Sint Maarten weigert de strijd tegen dubieuze financiële transacties aan te gaan. Het loopt hierdoor de kans om, met landen als Noord-Korea en Iran, op een zwarte lijst terecht te komen. Het internationale bankverkeer kan dan worden stilgelegd, wat dramatische gevolgen zou hebben voor de economie van het Caribische eiland.

Het gaat om de financiële richtlijnen van de Financial Action Task Force (FATF), die in 1989 door de G7 werd opgericht. Dat is een intergouvernementele groep van tientallen landen, waaronder het Koninkrijk der Nederlanden.

Nederland, Curaçao en Aruba, de andere drie autonome landen binnen het koninkrijk, hebben deze aanbevelingen in wetgeving verankerd. Sint Maarten heeft dat nog steeds niet gedaan. De laatste kans om een wet tegen witwassen en terrorismefinanciering door het parlement te laten aannemen, was eind maart. Ook die deadline is niet gehaald.

In mei zal de Caribische tak van de taskforce met een ‘openbare verklaring’ over Sint Maarten komen. In laatste instantie kan dat betekenen dat het bestaande internationale bankverkeer met het ‘risicoland’ Sint Maarten onmogelijk wordt. Dat zal grote effecten hebben op alle sectoren van de economie, zeker ook op het toerisme, waaraan het eiland bijna al zijn inkomsten ontleent.

‘Als je speler wilt blijven op het internationale toneel, met het vliegveld, de haven voor de buitenlandse cruiseschepen en het internationale betalingsverkeer via banken, zul je aan de aanbevelingen moeten voldoen’, zegt Ligia Stella, het hoofd van het zogeheten Meldpunt Ongebruikelijke Transacties (MOT) op Sint Maarten. ‘De politiek stribbelt nu tegen, maar zal er uiteindelijk niet aan kunnen ontkomen. Als Sint Maarten blijft dwarsliggen, riskeert het dat de gevolgen heel dramatisch zullen zijn.’

Het eiland is de taskforce al wel tegemoetgekomen. De voornaamste aanbevelingen waaraan het nog moet voldoen zijn: het onderzoek naar de financiële betrouwbaarheid van klanten, en: het voeren van een correcte boekhouding. Juist hierdoor houdt Sint Maarten een route open voor het op grote schaal witwassen van geld en voor de internationale criminaliteit op het gebied van bijvoorbeeld drugs, wapenhandel en mensensmokkel die hiermee samenhangt.

De hele pap opeten

Volgens Wyb Meijer, directeur van de de vereniging voor toerisme en handel op Sint Maarten, loopt het eiland het risico op enorm inkomstenverlies. ‘Veel geld voor hotelkamers en van boekingen voor cruiseschepen komt nu al niet op Sint Maarten terecht. Als het eiland op de zwarte lijst komt, en betrouwbare internationale banken geen zaken meer wensen te doen met tussenpersonen, kan dat een nog veel grotere inkomstenderving betekenen.’

Een uitgebreid wetsvoorstel tegen witwassen en terrorismefinanciering ligt klaar voor behandeling in de Staten, het vijftien leden tellende parlement van Sint Maarten. Parlementariërs van zowel de regeringscoalitie als de oppositie hebben gezegd zich tegen het wetsvoorstel te zullen uitspreken.

‘Natuurlijk willen we niet op de zwarte lijst komen’, zegt Rolando Brison, een jonge oppositiepoliticus die door sommigen als toekomstig premier wordt gezien. ‘Het is belangrijk voor Sint Maarten om zaken te blijven doen met de rest van de wereld. Ik maak me daarover dan ook wel enigszins zorgen. Maar ik neem toch aan dat de FATF ons niet bewust wil beschadigen.’

Brison wil in elk geval dat het wetsvoorstel niet, zoals nu wel, de kans biedt om in theorie iedere burger van Sint Maarten te onderwerpen aan een zogeheten ‘cliëntenonderzoek’ voor bijvoorbeeld verdachte financiële transacties. Daarmee haalt hij een van de kernaanbevelingen van de taskforce onderuit, over de controle op de banden tussen politici en zakenlieden.

Ligia Stella van het MOT vermoedt dat het wetsvoorstel uiteindelijk wel zal worden aangenomen. ‘Maar vervolgens gaat het natuurlijk om de uitvoering ervan. Ik maak me geen illusies, ik moet niet voor niets knokken voor mijn budget en mijn onafhankelijkheid als onderzoeker. Maar ik ben geduldig. De politiek hier dient te begrijpen dat het er in het internationale verkeer niet om gaat alleen de krenten uit de pap te halen, maar om de hele pap op te eten.’

‘Sin Maarten’ is een aantrekkelijk eiland voor toeristen – en voor criminele bendes die geld witwassen

Er is veel mogelijk op Sint Maarten als je met zwart geld zit en het eiland wil dat voorlopig zo houden. ‘Ik denk dat we van het criminele geld nog niet eens de helft binnenhalen.’

Bron: Volkskrant