Door Kees Broere
Het oog van de orkaan Irma heeft Sint Maarten en het Franse eiland Saint-Barthélémy vol getroffen. Het oog bleef zo’n anderhalf uur boven Saint-Barthélémy hangen, waarna het Sint Maarten raakte. ‘Er zijn grote gevolgen voor deze eilanden’, waarschuwde de Franse weerdienst Météo France.
Op de eerste beelden van Sint Maarten is een grote ravage te zien, met ondergelopen straten en beschadigde huizen en boten in de hoofdstad Philipsburg.
Irma sloeg vannacht vanaf vier uur plaatselijke tijd met volle kracht toe op Sint Maarten. Op het eiland regent het momenteel fors. De wind bereikt soms snelheden van meer dan 300 kilometer per uur. Over mogelijke slachtoffers is nog niets bekend.
Voor het hele eiland geldt tot nader order een uitgaansverbod. Vanuit sommige plekken zijn al overstromingen gemeld. Die zullen de komende uren ongetwijfeld erger worden.
De orkaan loeit langs de huizen. De stroom is echter nog niet uitgevallen. Dinsdagavond al zijn op Sint Maarten in totaal elf opvangcentra opengesteld. Onduidelijk is nog hoeveel mensen daar hun intrek hebben genomen. Van eventuele hulpverlening daarbuiten kan op dit moment volstrekt geen sprake zijn. Ook de komende uren, zo is de verwachting, zal orkaan Irma zich fel doen gelden.
Om zes uur dinsdagavond ging op het autonome land binnen het Nederlands koninkrijk een uitgaansverbod in. Het is nog onduidelijk wanneer dit weer kan worden opgeheven. Irma doet zich ook gelden op de nabijgelegen eilanden Saba en Sint Eustatius, twee zogeheten bijzondere gemeenten binnen het koninkrijk.
Alle drie de eilanden hebben steun gevraagd en gekregen van het Nederlandse ministerie van Defensie. Momenteel zijn zo’n honderd militairen in het gebied gelegerd. Als Irma het gebied heeft verlaten, zullen ook twee Nederlandse marineschepen aankomen. Die hebben onder meer noodrantsoenen en reparatiemateriaal aan boord. De manschappen en het materieel zijn vertrokken uit Curaçao en Aruba.
Defensie verwacht dat Irma op Sint Maarten voor ‘grote schade’ zal zorgen. Het eiland is de afgelopen jaren vaker door zware tropische stormen getroffen. Vooral de orkaan Luis, in 1995, was bijzonder verwoestend. Luis was een categorie-4-orkaan. Irma is de afgelopen dagen uitgegroeid tot categorie 5.
De kans is groot dat deze orkaan Sint Maarten niet alleen veel fysieke, maar ook economische schade zal berokkenen. Het kleine eiland is voor zijn inkomsten vooral afhankelijk van het toerisme. Het Europese zomerseizoen is weliswaar bijna voorbij, maar het is zeer de vraag of bij de nieuwe toeristenpiek, aan het einde van het jaar, de infrastructuur weer op orde zal zijn.
Toeristen
Dinsdag zijn de meeste van de toeristen vertrokken. De Prinses Juliana luchthaven op het eiland zal de komende dagen gesloten zijn. Bezoekers die op het eiland zijn gebleven, kunnen in behoorlijk orkaanbestendige hotels terecht. Wel moeten zij rekening houden met stroomuitval en het wegvallen van telefoonverbindingen.
Onduidelijk is nog hoe zwaar de regen zal zijn die tijdens en na het passeren van de orkaan Irma op Sint Maarten zal vallen. De afgelopen dagen is zo goed als kon geprobeerd de riolen leeg te krijgen, om grote overstromingen te voorkomen. Wel dienen de inwoners rekening te houden met flinke modderstromen. Met name kleinere huizen aan de kust zullen hiervan het meest te lijden hebben.
Op het eiland zijn in totaal elf opvangcentra in gereedheid gebracht. Dinsdag was nog onduidelijk of deze ‘hurricane shelters’ ook tijdens het passeren van Irma al open zouden zijn, of pas daarna onderdak zullen geven aan mensen die niet naar hun huizen kunnen terugkeren. In de centra is in elk geval voldoende veilig drinkwater beschikbaar.
Al met al bestaat de indruk dat de regering van Sint Maarten zich naar beste kunnen op de orkaan heeft voorbereid. De komende uren en dagen moet echter duidelijk worden welk effect dit heeft. Van belang daarbij is ook hoe lang Irma boven de bovenwindse eilanden te keer zal gaan, voordat zij verder trekt in de richting van onder meer Haïti en waarschijnlijk ook het Amerikaanse Florida.
Bron: Volkskrant