Elsbeth Stoker
Forensisch deskundigen zijn het grondig oneens over de doodsoorzaak van Mitch Henriquez. Dat hij is overleden als gevolg van de aanhouding, staat vast. Maar welke rol de verdachte agenten hebben gespeeld? Daarover werd dinsdag in de zwaarbeveiligde rechtszaal op Schiphol fel gediscussieerd.
Een forensisch patholoog van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) stelde na sectie vast dat er waarschijnlijk sprake is geweest van ‘manuele wurging’ en geweld op de hals. Ook een stomp op de neus en het gewicht van de agenten dat op Henriquez drukte, kunnen van invloed zijn geweest op het overlijden. Hierdoor kon het slachtoffer mogelijk moeilijk ademen. Ofwel: in haar optiek hebben de handelingen van DH01 en DH02 waarschijnlijk bijgedragen aan de dood van de arrestant die voor de ‘grap’ meerdere malen riep dat hij een wapen bij zich had.
Het gebeurt vaker dat schreeuwende, opgewonden arrestanten plotseling overlijden
Maar volgens forensisch arts Kees Das, tot voor kort hoofd van de afdeling Forensische Geneeskunde bij de GGD Amsterdam, is verwurging zo goed als uitgesloten. Hij stelt dat Henriquez gestorven is aan het zogenoemde acute stress syndroom. Dit zie je vaker bij arrestanten die opeens sterven na hun aanhouding, stelt hij. Zijn betoog wordt onderschreven door Daan Botter, eveneens een forensisch geneeskundige. Forensisch artsen zijn onder meer gespecialiseerd in het schouwen van lijken aan de buitenkant, forensisch pathologen zijn degenen die in lichamen snijden en ook intern onderzoek doen.
Volgens de forensisch artsen gebeurt het vaker dat schreeuwende, agressieve en opgewonden arrestanten plotseling overlijden. ‘In zulke zaken verzet de persoon zich krachtig tegen een arrestatie, en is hij ongevoelig voor pijnprikkels’, zegt Botter. Dit kan hevige stress veroorzaken, waardoor de stresshormonen tot een ‘giftig niveau’ stijgen en het ritme van het hart met fatale gevolgen wordt verstoord, aldus de artsen.
‘Op videobeelden is te zien hoe Henriquez zich tot op het laatste moment verzet’, zegt Das. En dat kan niet als je wordt gewurgd, volgens de artsen. Als de halsslagaders worden afgeklemd, dan ben je binnen 10 tot 20 seconden bewusteloos.
Kip of het ei-dilemma
Hoorntjes in het strottenhoofd gaan niet zo maar aan diggelen.
Achterhalen of er daadwerkelijk sprake was van een hartritmestoornis, is onmogelijk. Want, zegt NFI-patholoog Vidija Soerdjbalie, ‘als iemand dood is, staat het hart stil’. Zij sluit het acute stress-scenario niet uit, maar erg waarschijnlijk vindt ze het niet. Wat haar betreft is deze theorie alleen van toepassing op zaken waarin geen enkele andere doodsoorzaak te vinden is. ‘Je moet niet met het acute stresssyndroom aan de haal gaan. We moeten wel appels met appels vergelijken.’ In dit geval is namelijk wel een voor de handliggende andere doodsoorzaak te vinden, stelt ze. Henriquez had letsel aan de hals als gevolg van een krachtige nekklem, hij had onder meer gebroken hoorntjes in het strottenhoofd. ‘En die gaan niet zo maar aan diggelen’, zegt Soerdjbalie.
De deskundigen zijn het er over eens dat Henriquez niet was overleden als hij niet zou zijn aangehouden. Maar toch blijft het een kip of het ei-dilemma, constateert de rechtbank. Volgens Soerdjbalie is Henriquez omgekomen door zuurstoftekort waardoor zijn hart ermee stopte. De twee forensisch artsen stellen dat juist andersom: het zuurstoftekort werd juist veroorzaakt door hartfalen.
Ook over één ander feit zijn de deskundigen het eens, constateert de rechter. ‘Hoewel ze het oneens zijn over de gevolgen, stellen ze allemaal wel dat er geweld is toegepast op de hals.’ DH01 verklaarde eerder dat hij Henriquez genoeg ruimte gaf om te ademen. Maar hoe kon de schade dan ontstaan, wil de rechter weten. Dat is de vraag, vindt ook DH01. ‘Door mij of door meneer Henriquez zelf omdat hij zich bleef verzetten’, zegt hij. ‘En ook dat is een kip of het ei-dilemma’, besluit de rechter.
Dit zeggen familie, politie en justitie over Mitch Henriquez
‘Wij krijgen pas rust wanneer alle vijf agenten worden gestraft’
Vandaag begon het proces tegen twee van de agenten die betrokken waren bij de dood van Mitch Henriquez. Zijn familie wil dat ze alle vijf worden gestraft. ‘Pas dan krijgen we rust, en kan ook Mitch rusten.’
Bijna 2 jaar na het voorval: strafzaak uitgesteld naar november 2017 door twijfels doodsoorzaak
De zaak over de dood van Henriquez wordt uitgesteld naar november dit jaar. Een deskundige trekt in een nieuw rapport een andere conclusie dan de forensisch patholoog. Niet verwurging, maar een hartritmestoornis zou de doodsoorzaak zijn. Door die nieuwe conclusie moet een derde deskundige uitsluitsel bieden.
Ruim een jaar na het voorval: twee agenten vervolgd voor dood Henriquez, wat deden zij fout?
Het Openbaar Ministerie vervolgt twee van de vijf agenten voor de dood van Mitch Henriquez. De agenten wordt doodslag dan wel dood door schuld ten laste gelegd. Vooral het gebruik van de nekklem wordt hen aangerekend: de Rijksrecherche oordeelde in november 2015 al dat de dood van Henriquez verklaard kan worden door het geweld van de agenten.
Een week na het voorval: wat gebeurde er met Mitch Henriquez?
Mitch Henriquez, op vakantie in Nederland om zijn zwangere dochter te bezoeken, wordt met flink geweld overmeesterd door de politie. Eén van de politiemannen klemt zijn armen om de nek van Henriquez, een ander houdt zijn benen vast. Een derde heeft een knuppel: wat gebeurde er op die bewuste avond met Mitch Henriquez?
Twee dagen na het voorval: Mitch Henriquez overlijdt na arrestatie, protesten in Schilderswijk lopen uit de hand
Op een muziekfestival in het Zuiderpark in Den Haag wordt de 42-jarige Arubaan Mitch Henriquez hardhandig gearresteerd. Een dag later overlijdt hij in het ziekenhuis, waarop protesten in de Schilderswijk uit de hand lopen. Er worden vergelijkingen gemaakt met dodelijke arrestaties van zwarte inwoners in Amerika en ook de term etnisch profileren valt. De overheid stuntelt met verklaringen over de toedracht.
Bron: Volkskrant