AMSTERDAM – Drie mannen en drie vrouwen zijn in de jaren 90 hoogstwaarschijnlijk ten onrechte veroordeeld voor de moord op een 56-jarige Chinese vrouw in Breda.
De veroordeelden hebben hun straf al uitgezeten. De mannen kregen 10 jaar cel opgelegd en kwamen kort voor de eeuwwisseling vrij. De vrouwen werden schuldig bevonden aan medeplichtigheid.
De herziening was gevorderd door de procureur-generaal, de adviseur van de Hoge Raad. Nieuw onderzoek heeft uitgewezen dat er vermoedelijk sprake is van een rechterlijke dwaling.
Bekentenissen
De veroordelingen waren gebaseerd op bekentenissen van de drie vrouwen.
Een van hen heeft die verklaring later weer ingetrokken.
De bekentenissen kunnen niet kloppen.
Hernieuwd onderzoek heeft aan het licht gebracht dat twee ooggetuigen, die in de nacht van het misdrijf tegenover het restaurant zaten waar het slachtoffer is gedood, hebben gezegd dat zij niets hebben gezien.
Die verklaringen zijn uit het dossier gehouden en waren de rechter destijds dus niet bekend.
Er is daarmee sprake van een zogeheten novum (nieuw feit), op basis waarvan de Hoge Raad de herziening wil.
Het gerechtshof in Den Haag moet de zaak opnieuw doen.
Van Koppen kwam tot de slotsom dat het bewijs rammelde en legde zijn rapport voor aan de CEAS, de ‘twijfelcommissie’ van justitie.
Vervolgens kwam de zaak bij de procureur-generaal terecht, die nieuw onderzoek liet doen en concludeerde dat er herziening moest volgen.
Het hernieuwde onderzoek bracht niet alleen de buiten het dossier gebleven verklaringen aan het licht. Uit nieuw DNA-onderzoek bleek dat bloed op de plaats van het misdrijf (de keuken van het restaurant) niet van de veroordeelden afkomstig kan zijn.
Rehabilitatie
Het besluit van de Hoge Raad om de zaak te heropenen is een
”belangrijke eerste stap naar rehabilitatie”.
Dat zeiden Knoops en Joost Loevendie, die de zes verdachten bijstaan.
Uiteindelijk was geen van de verdachten bij de uitspraak van de Hoge Raad aanwezig.
”Dat was mentaal te zwaar”
, zei Knoops.
Volgens de raadsmannen zullen de drie mannen en drie vrouwen wel bij de hernieuwde behandeling van de zaak bij het hof in Den Haag aanwezig zijn.
Wanneer die plaatsvindt is nog niet duidelijk.
Vrijspraak
De advocaten zien de uitspraak als een opmaat naar een uiteindelijke vrijspraak.
Daarmee zou volgens hen de grootste rechterlijke dwaling in ons land een feit zijn.
Niet alleen het aantal verdachten is daarbij uniek.
”Je praat over 36 jaar onterecht opgelegde gevangenisstraffen.”
Het zou gaan om de vijfde grote rechterlijke dwaling in 10 jaar tijd.
Als deze Bredase zaak wordt meegerekend, was er vier keer sprake van een veroordeling op basis van valse bekentenissen, signaleert Knoops.
”Dat toont het gevaar om op een bekentenis af te gaan.”
Opstelten
Minister Ivo Opstelten (Veiligheid en Justitie) vindt dat er niet te snel conclusies moeten worden getrokken nu de zaak rond de ‘Zes van Breda’ helemaal opnieuw moet.
Hij zei dinsdag te zijn geschrokken dat de zaak over moet, maar wilde verder inhoudelijk niet reageren.
Lees een terugblik op de zaak Via NU.nl
Bekijk hier een deel van de uitspraak van de Hoge Raad